تاثیر رودخانه هیرمند و فراه رود بر امنیت اقتصادی منطقه مرزی نهبندان

در عصر کنونی منشا بسیاری از درگیری‌ها و منازعات منطقه‌ای میان دولت‌هایی است که حوضه‌های آبریز مشترک دارند. پیدایش و شکل‌گیری آبراهه‌های طبیعی که همان رودخانه‌ها هستند، متاثر از عوامل مختلفی هستند؛ همچون شرایط آب و هوایی، زمین‌شناسی، عوامل انسانی و جغرافیایی است. رودخانه‌های با حوزه‌های مشترک مرزی آثار محسوسی بر روابط دو کشور به‌ویژه مسائل سیاسی و امنیتی آن‌ها می‌تواند بگذارد. حوضه‌های رودخانه‌ای مشترک به‌خصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران طی چند سال اخیر با کاهش چشمگیر مواجه بوده و تاثیراتی در ابعاد مختلف بر مناطق مرزی کشور داشته است. رودخانه هیرمند و فراه رود نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مشکل کمبود آب باعث بروز تغییر اوضاع اقتصادی در شهرستان مرزی نهبندان شده است. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر رودخانه هیرمند و فراه رود بر امنیت اقتصادی مناطق شرقی ایران در شهرستان نهبندان است. روش تحقیق  توصیفی پیمایشی و از دو شیوه کتابخانه‌ای و میدانی برای  جمع آوری اطلاعات استفاده‌شده است. جامعه آماری تحقیق دو شهر بندان، شوسف و هنگ مرزی نهبندان به تعداد 12522 نفر می‌باشد. با توجه به حجم جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 373 نفر برآورد گردید که نمونه‌گیری بر اساس تصادفی طبقه‌ای در میان جامعه آماری انجام شد. روایی گویه‌ها در پرسشنامه توسط متخصصان مورد تائید قرار گرفت، پایایی پرسشنامه نیز با روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که عدد 0.838 به دست آمد که نشان‌دهنده پایایی بالای پرسشنامه می‌باشد. داده‌های گرداوری شده با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج ارزیابی اثرات کاهش آب رودخانه بر مولفه اقتصادی با استفاده از تحلیل عاملی تائیدی نشان داد که مولفه رفاه اقتصادی (0.856)؛ مولفه آسیب‌پذیری خانوار (0.834)؛ مولفه کشاورزی (0.908)؛ مولفه اشتغال و کارآفرینی (0.849)؛ مولفه مهاجرت (0.780)؛ مولفه سرمایه‌گذاری (0.790)؛ مولفه بهره‌وری (0.775) و مولفه احساس امنیت (0.783) و در مجموع بیشترین تاثیر را در امنیت اقتصادی دارند.

Impact of Hirmand and Farahrood Rivers on Economic Security of Nehbandan Border Area

In the present era, many regional conflicts and conflicts are the source of governments that have common watersheds. The formation and formation of natural waterways, which are the rivers, are influenced by various factors such as climatic conditions, geology, human and geographical factors. The rivers with the common border areas can have tangible effects on the relations of the two countries, especially on political and security issues. Common river basins, especially in arid and semiarid regions of Iran, have been drastically reduced in recent years and have had various effects on the border areas of the country. Hirmand and Farahrud are not exceptions to this rule and the problem of water scarcity has caused economic changes in the border town of Nehbandan. The purpose of this study was to investigate the effect of Hirmand and Farahrood River on economic security of eastern regions of Iran in Nehbandan. The research method is descriptivesurvey and two library and field methods have been used for data collection. The statistical population of the research is 12522 people in two cities of Bandan, Shoussef and Hong Border. According to the size of the statistical population, the sample size was 373 using Cochran formula. Sampling was done by stratified random sampling. The validity of the items in the questionnaire was confirmed by experts, and the reliability of the questionnaire was measured by Cronbach’s alpha, which was 0.838, indicating high reliability of the questionnaire. The collected data were analyzed using SPSS software. The results of evaluating the effects of river water depletion on economic component using confirmatory factor analysis showed that economic welfare (0.856); household vulnerability (0.834); agricultural (0.908); employment and entrepreneurship (849). 0. Migration component (0.780); Investment component (0.790); Productivity component (0.775) and Feelings of security component (0.783) and overall have the greatest impact on economic security.