بررسی انتخاب استراتژی‌های حل مساله در فعالیت آموزشی معلمان و دانشجو معلمان در چهار گونه معنایی از مسائل کلامی تناسب مستقیم

پیشینه و اهداف: توانمندی معلمان به منظور توسعه استدلال تناسبی نزد فراگیران، وابسته به عوامل مختلف از جمله رفتار طرح مسئله، شیوه تدریس حل مسئله و کیفیت اشاعه استدلال از سوی آنان است. استفاده از استراتژی های مناسب در پرداختن به حل مسائل تناسب، از جمله ابزارهای توسعه استدلال تناسبی است. هدف پژوهش حاضر مطالعه استراتژی های انتخابی معلمان و دانشجومعلمان، در فعالیت تدریس حل مسائل تناسب مستقیم، به منظور بررسی میزان تاثیرپذیری این استراتژی ها از چهار گونه معنایی مسائل این حوزه بود. روش ها : مطالعه، توصیفی از نوع زمینه یابی بود. نمونه آماری در دسترس، شامل 180 نفر از معلمان دوره دوم دبستان، متوسطه اول (ریاضی) و دانشجو معلمان شهر تهران بودند. ابزار پژوهش، آزمون محقق ساخته، شامل دوازده مسئله کلامی تناسب نوع مستقیم بود. روایی محتوای آزمون از سوی اساتیدی از حوزه روانسنجی آزمون سازی و آموزش ریاضی مورد تایید قرار گرفت. یافته ها:نتایج در مورد هر سه گروه مستقل شرکت کننده، روابط معناداری را در میزان به کارگیری استراتژی های منجر به حل صحیح در چهار گونه معنایی از مسائل این حوزه نشان داد؛ لیکن در خصوصانتخاب استراتژی های استدلال تناسبی، در میان گروه های مشارکت کننده، عملکرد معلمان دوره ابتدایی مستقل از نوع گونه معنایی مسائل بود. میزان به کارگیری استراتژی های استدلال تناسبی از سوی معلمان ابتدایی در ترکیب گونه های معنایی، با اختلاف معنادار، بهتر از عملکرد دو گروه دیگر بود. بین عملکرد معلمان متوسطه اول و دانشجومعلمان، در این خصوص اختلاف معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: توسعه تفکر تاملی معلمان و حساس بودن به ماهیت استراتژی ها در فعالیت آموزشی حل مسائل این محتوا منجر به سوق فراگیران در مسیر توسعه فرم های پیچیده تر این استدلال می شود. در خصوص آموزش معلمان آینده، آگاهی بخشی نسبت به پیامد به کارگیری بی رویه الگوریتم های تناسبی مورد تاکید است.

the investigation of teachers and student teachers’ selected strategies at solving four semantic types of direct proportional problems

background and objectives: the ability of teachers to develop proportional reasoning among learners depends on various factors, including problem-solving behavior, problem-solving teaching method, and the quality of the dissemination of reasoning on their part. using appropriate strategies in solving proportionality problems is one of the means for developing proportionality reasoning. methods: the present study aimed to consider the strategies selected by teachers and student teachers in activity of solving direct proportionality problems, to investigate the effectiveness of these strategies from the four semantic types of problems in this field. the sample included 180 elementary school teachers, first-secondary teachers and student teachers who participated in the study voluntarily. the research test contained 12 tasks including direct proportional problems (missing value and comparison). findings: the results showed significant relationships among all three independent groups of participants in terms of frequency of use of strategies leading to correct solutions in four semantic types of the problems; but regarding the selection of proportional reasoning strategies, among the participating groups, the performance of elementary school teachers was independent of the semantic type of the problems. the frequency of use of proportional reasoning strategies by elementary teachers in combination with semantic types significantly outperformed the other two groups. there was no significant difference between the performance of first-secondary teachers and student teachers in this regard. conclusion: development of reflective thinking and sensitivity to the nature of problem-solving strategies among teachers help learners to develop more complex forms of this reasoning. concerning the training of prospective teachers, raising awareness of the consequences of the indiscriminate use of proportional algorithms is emphasized.