طراحی الگوی رشد مسئولیت ‌پذیری دانش ‌آموزان مدارس ابتدایی بر اساس نظریه داده‌ بنیاد

هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی رشد مسئولیت ‌پذیری دانش ‌آموزان مدارس ابتدایی بر اساس نظریه‌ داده ‌بنیاد بود که از روش کیفی نظریه‌ برخاسته از داده‌ها یا داده ‌بنیاد استفاده شد. شرکت‌کنندگان در پژوهش حاضر، روان‌شناسی و مشاوره کودک بودند که تعداد 21 نفر از میان آن‌ها به‌صورت نمونه‌گیری نظری برای انجام مصاحبۀ عمیق انتخاب شدند. بررسی اعتبار یافته‌ها با روش تطبیق توسط اعضا و انجام مصاحبه‌های آزمایشی انجام گرفت. نتایج تحلیل اطلاعات کیفی از کدگذاری باز، محوری و گزینشی، بیان‌کننده‌ آن است که 774 گزاره‌ مفهومی اولیه با 84 مقوله‌ فرعی و 23 مقولۀ اصلی در قالب ابعاد شش‌گانه‌ مدل پارادایمی شامل موجبات علّی (خانواده، یادگیری مشاهده‌ای، آموزش‌ و پرورش، ویژگی‌های فردی)، پدیده‌ اصلی (رشد مسئولیت‌پذیری، پدیده‌ای پیچیده و چندبعدی)، راهبرد (راهبردهای مربوط به خانواده، راهبردهای مدرسه‌ای، راهبردهای آموزشی، راهبردهای نظارتی، راهبردهای انگیزشی، تلاش فردی)، شرایط زمینه‌ای (نیازسنجی، آسیب‌شناسی، فرصت‌های زمینه‌ساز، ویژگی‌های فردی زمینه‌ساز، زیرساخت‌های کلان)، شرایط محیطی (عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی، عوامل اجتماعی، عوامل فناورانه، عوامل ارزشی، عوامل زیست‌محیطی) و پیامدها (پیامدهای فردی، پیامدهای اجتماعی)، شناسایی شدند. یکپارچه‌سازی مقوله‌ها بر مبنای روابط موجود بین آن‌ها، حول محور رشد مسئولیت‌پذیری، شکل‌دهنده‌ مدل مفهومی است که الگوی رشد مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان مدارس ابتدایی را انعکاس می‌دهد.

designing the growth pattern of responsibility of elementary school students based on the grounded theory

the aim of this study was to design a growth pattern of responsibility of elementary school students based on the grounded theory, which was used the qualitative method of data-based theory. the participants in the present study included child psychologists and counselors, of whom 21 were selected by theoretical sampling for in-depth interviews. the validity of the findings was assessed by matching method by members and conducting pilot interviews. open source, axial and selective coding were used for analyzing qualitative data. the results indicate that 774 basic conceptual propositions with 84 sub-categories and 23 main categories in the form of six dimensions of the paradigm model were identified, as follows: causal causes (family, observational learning, education, personal characteristics), main phenomenon (growth of responsibility, complex and multidimensional phenomenon), strategy (family strategies, school strategies, educational strategies, supervisory strategies, motivational strategies, individual effort), field characteristics (needs assessment, pathology, underlying opportunities, underlying individual characteristics, macro-infrastructure), environmental conditions (economic factors, political factors, social factors, technological factors, value factors, environmental factors) and consequences (individual consequences, social consequences). the integration of categories based on the existing relationships among them, around the growth of responsibility framework, forms a conceptual model that reflects the growth pattern of responsibility among elementary school students.