تحلیل محتوای کتاب ‌های علوم دوره اول ابتدایی بر اساس میزان توجه به مهارت ‌های فرایند علمی با روش آنتروپی شانون

هدف کلی تحقیق حاضر تحلیل محتوای کتاب ‌های درسی علوم دوره‌ اول ابتدایی از نظر میزان توجه به مهارت‌های فرایندی است. جامعه‌ آماری مشتمل بر کتاب‌های درسی علوم دوره‌ اول ابتدایی بود و کل جامعه‌ آماری برای نمونه در نظر گرفته شده است. در این تحقیق علاوه بر تحلیل داده‌ها در سطح آمار توصیفی از روش آنتروپی شانون برای ارزیابی ضریب اهمیت مولفه‌های مربوط به مهارت‌های فرایندی استفاده شد. واحدهای مربوط به مهارت‌های فرایندی شامل مهارت‌های مشاهده، برقراری ارتباط، اندازه‌گیری و کاربرد ابزار، آزمایش‌کردن، استنباط‌کردن، فرضیه‌سازی، پیش‌بینی، طراحی تحقیق، نتیجه‌گیری و طبقه‌بندی در متن و تصاویر کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره‌ اول ابتدایی است. نتایج تحقیق نشان داد از مجموع 578 واحد ثبت‌شده، بیشترین تکرار مربوط به مولفه‌ برقراری ارتباط با 192 واحد (33.21 درصد) و مشاهده با 168 واحد (29.06 درصد) اختصاص یافته است، و کمترین تکرار مربوط به مولفه‌های پیش‌بینی با 9 واحد (1.56 درصد) و طراحی تحقیق با صفر واحد (0 درصد) است. بیشترین مقادیر ضریب اهمیت مولفه‌های فرایندی در علوم دوره‌ اول ابتدایی نیز مربوط به مولفه‌های برقراری ارتباط و نتیجه‌گیری (0.115) بوده و مولفه‌های فرضیه سازی (0.101) و طراحی تحقیق (0) در رتبه‌ آخر قرار دارد. در مجموع، مولفه‌ طراحی تحقیق در کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره‌ اول مورد بی‌توجهی قرار گرفته است و این خود عاملی بر نامتوازن‌ بودن مولفه‌های مهارت‌های فرایندی در کتاب درسی ذکر شده است.

analysis of the contents of the science textbooks of the first elementary period, based on the amount of attention to science process skills with shannon entropy method

the general purpose of this research is to analyze based on the amount of attention to process skills. for this purpose, the eleven elements of the components related to the process skills were used. the statistical society consisted of science textbooks of first elementary course. in this research, shannon entropy content analysis method has been used. the results of the research show that out of a total of 578 units registered the most frequent related to the communication with 192 units (33.21 %) and the observation with 168 units (29.06 %). the least repeat for the predictive with 9 units (1.56 %) and the research design with 0 units (0 %). maximum values ​​of the coefficient of importance of the prosses skills in science textbooks of the first elementary course, related to the communiction and the conclusion (0.115), the hypotessis (0.101) and the research design (0) is in the last rank. in total, the component of the research design in the textbooks of the sciences of the first period has been ignored and neglected, and this is a factor in the unbalance of the components of process skills in the textbook.