جستاری در ویژگی‌های سقراط در جایگاه معلمی الهام‌بخش

شایستة شخصیت سقراط است که پیش و بیش از دیده‎شدن از زوایای دیگری همچون فلسفه و فیلسوف‌بودن، از زاویه معلمی بدان نگریسته شود؛ چرا که این معلم بزرگ، یک تنه با ایستادگی در برابر سوفسطائیان، جریان تعلیم و تربیت را به شاهراه اصلی خود باز می گرداند و خدشه ای که نگاه منفعت طلبانة سوفیست ها بر جایگاه و شانیت معلمی وارد آورده را می زداید. افزون براین، شاگردانی چون افلاطون را تربیت می کند که با دنبال‌کردن راه و رسم معلم خویش، تداوم حیات معنوی سقراط را نه‌تنها در آن زمان و مکان خاص، بلکه در گسترة تاریخ و پهنة زمین موجب می شوند. بر این اساس، شرح، بسط و تبیین ویژگی های سقراط در جایگاه معلمی هدف پژوهش حاضر واقع شده و برای نیل به آن، با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، آثار و مکتوبات مرتبط با موضوع، مورد خوانش، بازخوانی و کدگذاری و تحلیل قرار گرفته است. ماحصل پژوهش حاضر در گام نخست استحصال بیست و پنج مضمون اصلی (ویژگی) است، که این مضامین ضمن تحلیل، در قالب 4 مضمون سازمان‌دهندة منش علمی و دانشوری، منش اخلاقی و رفتاری، منش اجتماعی و بین فردی و منش تعلیمی و تربیتی دسته‌بندی شده اند. گام دیگر، صورت بندی مضامین سازمان دهنده در قالب دو مضمونِ فراگیر سلوکِ فردی معاشرتی و سلوکِ علمی تربیتی، و پس از آن تجمیع و ترسیم تمام مضامین یادشده در قالب جدول و شبکة مضامین است.

A Study of the Characteristics of Socrates as an Inspiring Teacher

It is worthwhile to look at the character of Socrates from the point of view of the teacher because this great teacher stands against the greed of the sophists and Puts education in the right direction and educates disciples like Plato. Accordingly, the purpose of this study is to obtain Socrates’ characteristics as a teacher and to explain these characteristics. To achieve this goal, Thematic analysis method was used. The result of the present study is the achievement of twentyfive main themes, which in the first stage are classified into four themes that organize scientific characteristics, moral characteristics, social characteristics, and educational characteristics. The next step is to categorize these themes in the form of two comprehensive themes of individualsocietal behavior and scientificeducational behavior. These features are also explained and are mentioned at the end in the table and network of Thematic.