تحلیل محتوای کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول از نظر میزان توجه به مولفه‌های حقوق بشر

پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول از نظر میزان توجه به مولفه‌های حقوق بشر انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. جامعه آماری مشتمل بر تمام کتاب‌های درسی کتاب‌های مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول بوده و با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و به دلیل محدودبودن جامعه آماری از نمونه‌گیری صرف‌نظر شده و کل جامعه آماری برای نمونه در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شده و واحد تحلیل متن، تصویر، پرسش و فعالیت بوده و روایی و پایایی ابزار پژوهش تایید شده است. عمده‌ترین یافته‌های پژوهش نشان می ‌دهد از مجموع 387 واحد ضبط‌‌‌‌ شده برای مولفه‌های حقوق بشر، مولفه «حق داشتن محیط‌ زیست سالم» با 73 واحد بیشترین واحد ضبط‌ شده را به خود اختصاص داده و مولفه «حق امنیت» بیشترین ضریب اهمیت در محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول را به خود اختصاص داده است؛ همچنین مولفه‌های حقوق بشر در کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول به‌ صورت متوازن تقسیم نشده است.

The Content Analysis of Social Studies First High School Period Text Books Based on the Components of Human Rights

This study aimed to analyze the content of the first high school social studies textbooks in terms of attention to the human rights component. The research method is descriptive and content analysis. The study population consisted of all high school social studies textbooks in first period (2 volumes). Due to the nature of the subject and because of the limited population, the sampling was not regarded and all the study population was considered as a sample. Shannon entropy is used in this research and the units of analysis are texts, images, and activities. Validity and reliability of this study has been approved. The major findings of this study indicate from 387 units that are recorded for the human rights component, the component "right to a healthy environment,"with 73 units recorded is the largest single component and the component "right to security" has the highest importance coefficient in the first high school social studies textbook content. The human rights components of the first high school social studies textbooks have undistributed balance.