جنسیت در تجربه زیسته زنان دانشجوی دکترای رشته علوم تربیتی

جنسیت، درک و تفسیر متفاوتی از تجربه‌ی تربیتی را به همراه دارد و درنتیجه، این تفاسیر متفاوت می‌توانند نگاهی تازه به آموزش عالی را فراهم سازند. مقاله حاضر با بهره‌گیری از پژوهش روایتی و با رویکرد نظری پساساختارگرایی به جنسیت در پی توصیف تجربه زیسته زنان دانشجوی دکترای رشته علوم تربیتی و چگونگی درک و تفسیر آنان از جنسیت در طی مسیر تحصیل در آموزش عالی است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش، شش تن از دانشجویان زن دکترای مشغول به تحصیل در رشته علوم تربیتی در یکی از دانشگاه‌های دولتی شهر تهران هستند که روایت‌هایشان از طریق دو مصاحبه گرداوری شد. مصاحبه نخست به صورت روایتی درباره‌ی سفر تربیتی آن‎ها در آموزش عالی به صورت حضوری و مصاحبه دوم به صورت نیمه‌ساختاریافته باتمرکز بر موقعیت‌‌های خاص بازگو شده در مصاحبه نخست، از طریق پیام‌رسان‌های اینترنتی انجام شد. با تحلیل مضمونی، یافته‌ها را در قالب چهار دسته دوتایی مضمون‌های متضاد ارائه شدند که نشان می‌دهد این زنان در تناقض، در مرز میان کلان‌روایت‌های موجود در جامعه و آموزش عالی و روایت‌های خاص خود از جنسیت در تقاطع با موقعیت‌های سوژگی متفاوت، تجربه تربیتی‌شان را معنا می‌بخشند.

women doctoral students’ lived experience of gender in the field of education

gender informs different understanding and interpretations of educational experience and hence these different interpretations of interactions and potential capacities offer a new perspective on higher education which could even lead to potential changes in higher education. applying narrative inquiry and post-structural approach to gender, this paper attempts to describe lived experience of women doctoral students in education as well as their understanding of gender in the pathways of higher education to doctoral level. the narratives of participants in this research, who are six women doctoral students studying education in one of the state universities in tehran, were collected by two interviews. the first interview was in form of a narrative investigating their educational journey in higher education and the second one was a semi-structured interview based on the questions extracted from the first interview, which was done via messaging apps. the thematic analysis of data resulted in four groups of binary oppositions which indicate the paradox through which these women living on the borders of grand-narratives in our society and higher education and their own personal narratives give meaning to their educational experience in the intersection of gender and other subject positions they take.