نگاهی تحلیلی انتقادی به برنامه درسی اسلامی صورت گرا

در این پژوهش یکی از دیدگاه های برنامه درسی اسلامی که توسط رورنانی هاشیم مطرح شده، توصیف، تحلیل و نقد شده است. در تحلیل اندیشه های او معلوم شد که وی برنامه درسی را مترادف با سند مکتوب و به مثابه نظام مدنظر داشته و در علم دینی تحت تاثیر اندیشه عطاس، علمی را دینی می داند که از عناصر غربی پاک و با ارزش های اسلامی جایگزین شود. او در برنامه درسی اسلامی بر مشحون کردن اهداف و محتوا از ارزش های اسلامی تاکید ویژه ای دارد. از مهم ترین انتقادات به اندیشه های وی، نبود تبیین نظری مبانی فلسفی و روش شناختی، تلقی صورت گرایانه از اسلامی سازی، و  غفلت از برنامه درسی به مثابه حوزه مطالعاتی و قبول بسترهای معرفتی موجود غربی برای آن می باشد. از این رو، نیاز مهم امروز این حوزه، فراتر رفتن از مواجهه منفعلانه است که بنا را بر اقتباس، تهذیب و تکمیل صورت گرایانه دانش غربی موجود قرار می دهند و روی آوردن به دیدگاه های واکنشی و فراکنشی که در پی ارائه صورت بندی های نظری جدید و توسعه مرزهای دانش برنامه درسی از منظر اسلامی هستند، از ضرورت برخوردار است.

analytical-critical look at formalist islamic curriculum

in this research, one of the views of the islamic curriculum proposed by hashim has been described, analyzed and criticized. in the analysis, it was found that she considered the curriculum as a document and system. her view on religious science is influenced by al-attas’ view. accordingly, she considers science as a religious one in condition that it is free from western elements and replaced by islamic propositions. she seeks to design and develop a curriculum that places particular emphasis on islamic goals and content. the most important criticisms indicates the neglect and lack of theoretical explanation of philosophical and methodological foundations, reliance on formalist views, neglecting the curriculum as a field of study, being under the banner of the discourse of existing western sciences. hence, the important need of this field today is to go beyond the passive encounter, which is based on the adaptation, refinement and formalistic completion of existing western knowledge, and to turn to reactive and proactive encounters that seek to provide theoretical formulations. new development of curriculum knowledge boundaries from an islamic perspective is essential.