زیرساختارهای کسر و جایگاه آن در کتاب‌های ریاضی دوره ابتدایی ایران

برای فهم همه جانبه ی کسر باید به تمامی زیرساختارهای آن توجه داشت. یکپارچگی و تلفیق این زیرساختارها، به درک عمیق و مفهومی کسر منجر می‌شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی وجود این زیرساختارها و میزان استفاده آن‌ها در کتاب‌های درسی ریاضی دوره ابتدایی است. این مطالعه، به روش تحلیل محتوا و با استفاده از چارچوب نظری زیرساختارهای کییرن شامل پنج مقوله «جزء-کل»، «اندازه‌گیری»، «نسبت»، «خارج‌قسمت» و «عملگر»، انجام شد. تمامی فعالیت‌ها و تکالیف متن درس، شامل بخش‌های «فعالیت‌ها»، «کار در کلاس» و «تمرین‌ها» در فصل‌های مرتبط با کسر در کتاب‌های درسی ریاضی پایه‌های دوم تا ششم دوره ابتدایی بررسی شد. نتایج تحلیل نشان‌ داد که بیشترین مورد استفاده از زیرساختارهای کسر به ترتیب: جزء-کل(49%) ، اندازه‌گیری(22%)، نسبت(16%)، عملگر(11%) و خارج قسمت (%1) است، بنابراین توجه بسیار اندکی به زیر ساختار خارج‌قسمت در کتاب‌های ریاضی ابتدایی شده است. همچنین از ظرفیت برخی از زیرساختارها به طور کامل استفاده نشده است.

subs-constructs of fraction and their place in elementary mathematics textbooks in iran

in order to fully understand the concept of fraction, all of its sub-constructs must be considered and interrelated. the purpose of this study is to examine the presence of these sub-constructs and their level of use in elementary mathematics textbooks in iran. a content analysis study based on kieren’s sub-constructs framework with five categories, namely; part-whole, measurement, ratio, quotient, and operator, was conducted to analyze all 2-6 grades’ mathematics textbooks’ activities and problems in chapters related to the concept of fraction. the results of the analysis showed that the most used sub-constructs respectively are: part-whole (49%), measurement (22%), ratio (16%), operator (11%), quotient (1%). there is very little attention given to the sub-construct of ‘quotient’ in these textbooks. moreover, the potential of some sub-constructs has not been fulfilled.