اثربخشی آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (mbsr) بر کنترل تکانه در افراد دارای رفتارهای پرخطر رانندگی

زمینه و هدف: رفتارهای پر خطر رانندگی خطر آسیب و مرگ ناشی از تصادف را افزایش می‌دهد.هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (mbsr) بر کنترل تکانه در افراد دارای رفتارهای پرخطر رانندگی دانشجویان دانشگاه آزاد تبریز بود.روش:روش تحقیق نیمه تجربی بر اساس طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل است‌‌. جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان با شرایط رانندگی است که در ابتدا پرسشنامه رفتارهای پرخطر رانندگی بر روی 400 نفر از دانشجویان اجرا شد و سپس با روش نمونه گیری هدفمند 40 نفر از دانشجویانی که یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در پرسشنامه رفتارهای پرخطر رانندگی کسب کردند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند‌. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر پایایی این پرسشنامه توسط عریضی و حقایق (1388) با استفاده از روش تحلیل مولفه‌های اصلی با چرخش واریماکس محاسبه شده است و پرسشنامه مقیاس تکانشگری بارت (bis-11) پایایی مقیاس با استفاده از آلفای کرونباخ برای کل آزمون 0.83 و برای زیرمقیاس‌های حرکتی، توجهی و بی برنامگی به ترتیب عبارت از 0.74 ،0.74 و 0.73 است (بارات، 1995 )و در این پژوهش داده ها با استفاده از آزمون کواریانس چند متغیره mancova  در نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده است.یافته ها:نتایج آزمون کواریانس چند متغیره نشان داد  برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (mbsr) بر مولفه های کنترل تکانه شامل بی برنامگی ، تکانشگری حرکتی و تکانشگری شناختی در افراد دارای رفتارهای پرخطر رانندگی اثر مثبت و معناداری دارد‌ (p<05.0)‌.نتیجه گیری: آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی سبب کاهش تکانشگری و رفتارهای پرخطر دانشجویان می شود، چرا که رانندگان با رفتارهای پرخطر با آموزش ذهن آگاهی یاد می گیرند که در مقابل دیگران احساس مسئولیت کنند، سازگاری و وظیفه شناسی در این افراد بالاتر رفته و عزم اراده شان افزایش یافته می یابد. آنها با ذهن آگاهی یاد گرفتند هوشیار محتاط، دقیق، پایدار، منظم و هدفمند باشند و از هنجارها و قوانین اجتماعی اطاعت کنند و وجود این ویژگی ها سبب می شود که از رفتارهای تکانشگری دوری کنند و از بروز رفتارهای پرخطر نیز جلوگیری کنند

effectiveness of mindfulness-based stress reduction training (mbsr) on impulse control in people with risky driving behaviors

background and purpose: risky driving behavior increases the risk of injury and death due to accidents. the purpose of this study was to investigate the effectiveness of the mindfulness-based stress reduction program (mbsr) on impulse control in people with risky driving behavior among tabriz azad university students.method: the semi-experimental research method is based on the design of pre-test and post-test and control group. the statistical population of the current study includes all students with driving conditions, first, the questionnaire of risky driving behaviors was implemented on 400 students, and then 40 students who scored one standard deviation higher than the average in the questionnaire of risky driving behaviors were selected and they were randomly replaced in two experimental and control groups. the data collection tool of the manchester driving behavior questionnaire, the reliability of this questionnaire was calculated by erheghi and haqat (2008) using the principal component analysis method with varimax rotation, and the bart impulsivity scale questionnaire (bis-11) the reliability of the scale was calculated using cronbach’s alpha for the total the test is 0.83 and for the subscales of movement, attention and lack of planning, it is 0.74, 0.74 and 0.73, respectively (barat, 1995) and in this research, the data were analyzed using the mancova multivariate covariance test in the software spss software has been analyzed.  was.findings: the results of the multivariate covariance test showed that the mindfulness-based stress reduction program (mbsr) has a positive and significant effect on impulse control components including lack of planning, motor impulsivity and cognitive impulsivity in people with high-risk driving behaviors (p<0/ 05).conclusion: mindfulness-based stress reduction training reduces impulsivity and high-risk behaviors of students, because drivers with high-risk behaviors learn to feel responsible for others with high-risk behaviors, adaptability and conscientiousness are higher in these people. goes and their determination increases. with mindfulness, they learned to be vigilant, careful, precise, stable, orderly and purposeful and to obey social norms and laws, and the existence of these characteristics makes them avoid impulsive behaviors and avoid risky