اثربخشی آموزش روش‌های مثبت و منفی تغییر رفتار بر کاهش قلدری کودکان

زمینه و هدف: قلدری یکی از مشکلات رایج در محیط های اجتماعی است که می تواند تاثیرات ناگوار دراز‌مدتی بر قربانیان آن به جای گذارد. بنابراین، هدف پژوهش بررسی اثر‌بخشی روش های  مثبت و منفی تغییر رفتار بر کاهش قلدری در بین کودکان بود.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع نیمه‌آزمایشی با استفاده از طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون چندگروهی بود. جامعة آماری کودکان 9 و 10 ساله مدارس ابتدایی پسرانه شهر سمنان در سال 1401/1402 بود. برای انتخاب نمونه، از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای از بین نواحی آموزش و پرورش شهرستان سمنان یک ناحیه و در ادامه سه مدرسه و تعداد 45 دانش‌آموز انتخاب و در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش اول 14 جلسه تحت روش تغییر و اصلاح رفتار مثبت، گروه آزمایشی دوم 14 جلسه 45 دقیقه‌ای تحت روش تغییر و اصلاح رفتار منفی قرار گرفتند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس قلدری ایلی نویز(2011) و برای تحلیل داده ها از آزمون شاپیرو- ویلک، ام باکس، تحلیل کوواریانس وآزمون تعقیبی توکی استفاده گردید.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد بین روش‌های تغییر و اصلاح رفتار مثبت و منفی در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج آزمون تعقیبی نشان داد روش تغییر و اصلاح رفتار مثبت در مقایسه روش تغییر و اصلاح رفتار منفی در کاهش قلدری کودکان موثر بوده است.نتیجه‌گیری: از آنجا که بی رغبتی و تنفر از مدرسه و افت تحصیلی و کاهش احساس امنیت و سلامت روان و تغییر نگرش نسبت به مدرسه از پیامدهای قربانی شدن به وسیلة همسالان  قلدر است. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش روش‌های مثبت مدیریت و اصلاح رفتار با تغییر هنجارهای اجتماعی و افزایش رفتارهای مناسب اجتماعی، منجر به بروز تغییرات رفتاری و کاهش قلدری شده است.

the effectiveness of positive and negative behavior change methods on reducing children’s bullying

background and purpose: bullying is one of the common problems in social environments among students, which can leave long-term negative effects on its victims. therefore, the aim of the research was to investigate the effectiveness of positive and negative behavior change methods on reducing bullying among children.method: this research was applied in terms of its purpose and semi-experimental using a multi-group pre-test and post-test design. the statistical population was 9- and 10-year-old boys’ elementary schools in semnan city in 1401/1402. to select the sample, one district and then three schools and 45 students were selected from among the educational districts of semnan city by cluster sampling method and they were replaced in two experimental groups and one control group. the first experimental group underwent 14 sessions of positive behavior modification and modification, the second experimental group underwent 14 45-minute sessions of negative behavior modification and modification, and the control group did not receive training.the illinois bullying scale (2011) was used to collect information. shapiro-wilk test, m-box, analysis of covariance and tukey’s follow-up test were used for data analysis.findings: the research results showed that there was a significant difference between the methods of changing and modifying positive and negative behavior compared to the control group. the results of the follow-up test showed that the method of changing and correcting positive behavior was effective in reducing children’s bullying compared to the method of changing and correcting negative behavior.conclusion: since reluctance and hatred of school, academic failure, decreased sense of security and mental health, and change of attitude towards school are the consequences of being victimized by bully peers. the results of the research showed that teaching positive management methods and modifying behavior by changing social norms and increasing appropriate social behaviors leads to behavioral changes and reducing bullying.