تحلیل موانع و محدودیت‌های اشتغال زنان روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان تویسرکان)

هدف: در این تحقیق، شناسایی و تحلیل موانع و محدودیت های اشتغال زنان روستایی در شهرستان تویسرکان به عنوان هدف اصلی مدّ نظر قرار گرفته و با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، به شناسایی و تحلیل مهم ترین موانع و محدودیت های ایجاد و توسعۀ اشتغال توسّط زنان روستایی پرداخته شده است.روش: تحقیق حاضر، نوعی تحقیق توصیفی و کاربردی است که به شیوۀ مطالعات پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق را زنان روستایی شاغل در شهرستان تویسرکان تشکیل دادند که به طور تصادفی، تعداد 150 نفر از آن‌ها به عنوان نمونۀ تحقیق انتخاب و دیدگاه های آن ها در مورد موانع و محدودیتهای اشتغال زنان در جامعۀ روستایی مورد بررسی قرار گرفت. پرسش‌نامه مهم ترین ابزار جمع آوری اطّلاعات تحقیق بود که روایی ظاهری و محتوایی آن توسّط گروهی از متخصّصان موضوع، مورد بررسی و تایید قرار گرفت و برای ارزیابی میزان پایایی پرسش‌نامه نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که رقم 81/0 به دست آمد. هم‌چنین، برای بررسی اعتبار سازه ای پرسش‌نامه و برازش الگوی اندازه گیری سازه «موانع اشتغال زنان روستایی» داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار lisrel از طریق تحلیل عاملی تاییدی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت که شاخص های نیکویی برازش (rmsea=0.063، agfi=0.85 و gfi=0.93) تناسب کامل الگو با داده های مشاهده‌شده را تایید کرد. یافته ها: در این تحقیق به منظور دست‌یابی به تحلیل دقیق تری از موانع و مشکلات پیش روی اشتغال زنان روستایی، از تکنیک تحلیل عاملی استفاده شد که بر این اساس، موانع و محدودیت های پیش رو در چهار عامل اصلی دسته بندی شد؛ عامل اوّل با توجّه به ماهیت متغیّرهای تشکیل‌دهندۀ آن «موانع اجتماعیفرهنگی» نام گرفت که با تبیین 03/22 درصد از واریانس به عنوان مهم ترین عامل معرفی شد. این عامل هم‌راه با دیگر موانع نظیر «موانع اقتصادیمحیطی»، «موانع شخصیتی» و «موانع آموزشیحمایتی» در مجموع، 30/62 درصد از واریانس موانع اشتغال زنان روستایی را تبیین کردند.راه‌کارهای عملی: در راستای تسهیل روند اشتغال زنان روستایی، اصلاح و رفع برخی موانع فرهنگی اجتماعی؛ شامل ذهنیت های سنّتی و نادرست نسبت به توان‌مندی های زنان و ضرورت مشارکت آن ها در فعّالیت های اقتصادی جامعه توصیه می شود. بر مبنای نتایج تحقیق، تامین فرصت های یادگیری متنوّع برای آحاد جامعۀ روستایی به ویژه زنان به منظور تغییر و اصلاح نگرش ها و کسب توان‌مندی های لازم برای ورود به عرصۀ فعّالیت‌های اقتصادی اجتماعی ضروری است.اصالت و ارزش: با توجّه به اهمیت موضوع اشتغال، به ویژه در جامعۀ روستایی، یافته های تحقیق حاضر می تواند راهنمایی برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان توسعۀ روستایی در تدوین برنامه های کلان و عملیاتی مناسب برای رفع موانع اشتغال زنان در مناطق روستایی باشد.