تحلیل زمینه ها و علل به‌کارگیری کودکان در فعّالیت های کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان ماهیدشت شهرستان کرمانشاه)

هدف: پژوهش حاضر با هدف کلّی تحلیل زمینه ها و علل به‌کارگیری کودکان در فعّالیت های کشاورزی در مناطق روستایی انجام گرفته است. روش: جامعۀ آماری پژوهش شامل سه گروه کودکان کار 5 تا 18 سال (934 نفر)، والدین کودکانی که کودکانشان در مزارع کار می کنند و کارشناسان ادارات مرتبط با کارکودکان است. روش نمونه گیری در بخش کودکان به صورت طبقه ای با انتساب متناسب حجم صورت گرفت و اعضای نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) 272 نفر تعیین شد. در جامعۀ والدین به دلیل نبود آمار دقیق در این زمینه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. کارشناسان مربوطه نیز که 30 نفر بودند، به صورت تمام‌شماری مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری اطّلاعات از پرسش‌نامۀ ساختاریافته بهره گرفته شد و به منظور تعیین روایی از روش تایید متخصّصان، جهت تعیین پایایی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد (عللα =0/83 و زمینۀ فعّالیت کودکان α =0/95). جهت تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss بهره گرفته شد. یافته‌ها: طبق نتایج تحقیق، کودکان مواردی هم‌چون ارزان‌بودن استفاده از کودکان، زبر‌و‌زرنگ‌بودن آن ها و ایجاد مسوولیت پذیری را از عوامل اصلی کار کودکان بیان کردند. این درحالی بود که والدین به عواملی هم‌چون عدم آگاهی والدین از خطرات کار‌کردن، ارزان‌بودن استفاده از نیروی کار خانوادگی، گوش‌به‌حرف‌بودن کودکان اشاره کردند. از طرفی، کارشناسان مهم‌ترین دلیل کار کودکان را، ارزان‌بودن استفاده از نیروی کار خانوادگی، فقر خانواده و وجود پدر و مادر ازکارافتاده بیان کردند. محدودیت: محدودیت منابع فارسی در رابطه با موضوع تحقیق و مشکل‌بودن برقراری رابطه با کودکان، از عمده ترین چالش های تحقیق است. راه‌کارهای علمی: با توجّه به یافته های تحقیق توصیه می شود که با ایجاد تنوّع در منابع درآمدی روستاییان، میزان درآمد خانوارهای روستایی را ارتقا داده تا سرپرستان به جای به کارگرفتن اجباری کودکان خود، از کارگران ماهر استفاده و از این طریق، فشار کم‌تری بر کودکانشان تحمیل کنند. اصالت و ارزش: تا کنون تحقیقی در این زمینه در ایران صورت نگرفته است.