تحلیل وضعیت شبکۀ معابر سکونت‌گاه‌های روستایی بعد از اجرای طرح هادی (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان زنجان)

هدف: شبکۀ معابر به عنوان شریان ارتباطی، یکی از مهم‌ترین اجزای بافت سکونت‌گاه‌های روستایی است و اصولاً بافت نامنظم و پیچیده‌ای دارد. طرح هادی نیز برای نظم‌بخشیدن به شبکۀ معابر در روستا اجرا می‌شود. هدف این مقاله، برّرسی میزان تاثیر طرح هادی روستایی در کیفیت نظم‌بخشیدن به شبکۀ معابر است. روش: روش این مقاله از نظر هدف، کاربردی واز دیدگاه اجرایی توصیفی - تحلیلی است. گردآوری داده‌ها با مطالعات میدانی و کتاب‌خانه‌ای انجام شده است. جامعۀ آماری 24 روستای شهرستان زنجان است. جمعیت روستاهای منتخب 11554 نفر است که با استفاده از جدول مورگان، 373 نفر به عنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تک نمونه‌ای t، آزمون نیکویی برازش و آزمون ks با کمک نرم‌افزار spss استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که براساس محاسبات آزمون تک نمونه‌ای t مولّفه «کیفیت و مرغوبیت مصالح زیرسازی شبکۀ معابر» با آمارۀ t 091/6 بیش‌ترین انطباق را با استانداردهای شبکۀ معابر دارد و بیش‌ترین رضایت جامعۀ آماری از شاخص «طول و عرض شبکۀ معابر» 52/889=2χ) بوده است. هم‌چنین، طبق برآورد آزمون ks، بین توزیع نرمال (324/2n=) و توزیع پواسن (679/1p=) اختلاف هست. این عامل نشان می‌دهد که وضعیت شاخص‌های تحقیق رو به توسعه است. محدودیت‌ها: واکاوی میزان انطباق شاخص‌های شبکۀ معابر با استانداردهای تعیین‌شده در این زمینه و رضایت ساکنان از آن‌ها، مهم‌ترین چالش این پژوهش است. راه‌کارهای عملی: برای بهبود وضعیت، افزایش نظارت محلّی و سازمانی، تایید کارشناسی کیفیت مصالح، نظارت بر رعایت مقرّرات بعد از اجرا و توجّه به معماری و زیبایی‌شناسی و ایمنی در طرّاحی شبکۀ معابر ضروری است. اصالت و ارزش: اهمّیت این پژوهش در پرداختن تخصّصی به وضعیت شبکۀ معابر روستایی و ارائۀ راه‌کارهای لازم برای بهبود آن در طرح‌های آینده است.