تحلیل پیامدهای اجرای طرح یکپارچه‌سازی اراضی در مزارع شالیزاری (مطالعه موردی: روستای ولشکلا شهرستان ساری)

هدف: از آنجایی که تحقیق جامعی در راستای شناسایی پیامدها و نتایج طرح‌های یکپارچه‌سازی انجام نشده است، تحقیق حاضر باهدف تحلیل پیامدهای اجرای طرح یکپارچه‌سازی اراضی در روستای ولشکلا شهرستان ساری اجرا گردید.روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است و ماهیت تحلیلی دارد. برای گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی استفاده شده است. ابزار تحقیق پرسشنامه است که روایی و پایایی آن با استفاده از نظرات متخصصان و ضریب آلفای کرونباخ (833/0) مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه شالیکاران روستای ولشکلا در شهرستان ساری است که زمین شالیزاری‌شان تحت یکپارچه‌سازی قرار گرفته است (300=n). با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان، نمونه آماری به تعداد 169 نفر تعیین گردید که در نهایت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها بر روی 140 پاسخگو با استفاده از نرم‌افزار spss انجام شد.یافته‌ها: نتیجه تحلیل عاملی 5 عامل را به‌عنوان پیامدها و اثرات حاصله از اجرای طرح یکپارچه‌سازی اراضی شالیزاری در منطقه مورد نظر شناسایی نمود که به ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: پیامد اقتصادی، زیست‌محیطی، ‏اجتماعی، ‏فنی و فرهنگی. بر اساس یافته‌های تحقیق، یکپارچه‌سازی اراضی تاثیر ملموس و مثبتی بر وضعیت اقتصادی مردم داشته است. علاوه بر این، بهبود شاخص‌های زیست‌محیطی از جمله دستاوردهای اجرای طرح‌های یکپارچه‌سازی مطرح شده است. به‌طورکلی، پنج عامل شناسایی شده درمجموع ‏42/80 درصد از واریانس مربوط به پیامدهای اجرای طرح یکپارچه‌سازی اراضی را تبیین نمودند.‏محدودیت‌ها: ایجاد انگیزه و ترغیب کشاورزان به پاسخگویی سوالات تحقیق، عمده‌ترین چالش پژوهش حاضر بوده است.راهکارهای عملی: با توجه به نتایج تحقیق مبنی بر اثرات مثبت اجرای طرح به‌ویژه در ابعاد اقتصادی، اکولوژیکی و اجتماعی، انتقال تجربیات و توجیه منافع حاصله به سایر مناطق مستعد اجرا یا مشمول طرح، می‌تواند به‌عنوان یک اقدام موثر بر پذیرش طرح توسط کشاورزان و ایجاد آمادگی آن‌ها برای اجرای طرح یکپارچه‌سازی محسوب گردد.اصالت و ارزش: با توجه به اهمیت منطقه موردمطالعه به‌عنوان یک منطقه استراتژیک و پایلوت اجرای طرح یکپارچه‌سازی و به دلیل عدم انجام تحقیقی که پیامدهای اجرای طرح را بررسی کرده باشد، پژوهش حاضر تدوین و اجرا گردیده است. نتایج حاصله می‌تواند راهگشای اتخاذ تصمیمات و اقدامات مسیولین مربوطه در برنامه‌ریزی‌های آتی گردد.