the analysis of environmental sustainability for rural housing using fuzzy interference systems (case study: rural areas in marivan county)

Purpose- housing has been one of the basic needs of the human beings, and the settlements have also been considered as the basic needs in terms of human communities. in order to satisfy such needs appropriately, traditionally human beings have intended to supply such needs as dealing with their surrounding environment. the current research intends to define the indices of housing sustainability in order to investigate the sustainability of environment for rural housing in marivan county. design/methodology/approach- the required data was collected using documentary methods and field studies together with questionnaires. first, the environmental variables of sustainable housing for rural areas were defined. next, using hierarchical sampling method together with cochran formula, 295 rural households were selected as the sample of the study. the tool for collecting the data was a questionnaire with an acceptable reliability endorsed using pre-test, data analysis, and the calculation of cronbach's alpha coefficient. finally, in order to analyze the data, fuzzy interference system (fis) was used within the matlab software. for mixing the results obtained from measuring the elements of environmental sustainability, the gamma fuzzy was used together with fis. findings- the results indicated that the environmental sustainability of rural housing in the current research included the values of 0.9, 0.7, and 0.5 for gamma fuzzy which respectively included 0.09, 0.22, and 0.52. this indicates that the environmental sustainability of rural housing is not desirable for the areas investigated in this study. research limitations/implications- the most important problem with the current research was that the household heads in the rural areas could not be easily accessed for data collection. practical implications- with respect to the results, it is recommended that the economic, cultural, and social conditions of the rural areas and the subsistence of their native residents should be in line with the climatic and geographical conditions of the areas. originality/value- the results of the current research can pave the way for studying the sustainability of the rural housing, especially in the area which has been studied.

تحلیل پایداری محیطی مسکن روستایی با استفاده از روش استنتاج فازی (مطالعة موردی: نواحی روستایی شهرستان مریوان)

چکیده مبسوط1. مقدمهیکی از مسائلی که به شدت توجه همگان را به خود معطوف داشته، مسکن و توسعه پایدار آن و همگام با آن توسعه انسانی است. مسکن پایدار از نقش با اهمیت تری در ثبات خانواده، رشد اقتصادی و اجتماعی و بالا بردن ضریب ایمنی افراد و خصوصا ارتقای فرهنگی و آرامش روحی اعضای خانواده دارد و در کل سیستم نیز تاثیر می‌گذارد. یکی از راههای مهم آگاهی از وضعیت مسکن پایدار استفاده از شاخص‌های پایداری مسکن می باشد. این شاخص‌ها بیانگر وضعیت کمی و کیفی مسکن روستایی از یک طرف و بهبود بخشی برنامه‌ریزی مسکن از سوی دیگر برای یک افق بلند مدت است. لذا انجام پژوهش در خصوص شناسایی و تبیین عوامل و دلایل پایداری محیطی  مسکن روستایی در محدوده مورد مطالعه و ارائه پیشنهاداتی در این بخش با هدف اصلاح روش‌ها و بهبود امور بعنوان یک ضرورت مطرح است. بنابراین، ما در این مقاله سعی داریم به اهداف زیر دست یابیم:ارزیابی و  تبیین شاخصها و نماگرهای مسکن روستایی پایدار در نواحی مختلف روستایی؛شناسایی سطح پایداری محیطی مساکن روستایی؛و متناظر با این اهداف، ما در این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این سوألات هستیم:پایداری مساکن روستایی در روستاهای مورد مطالعه بر اساس شاخص­های پایداری محیطی در چه سطحی است؟با توجه به وضعیت پایداری مساکن روستایی چه پیشنهادات و راهکارهایی برای بهبود آن می­توان ارائه کرد؟2. روش تحقیق تحقیق حاضر بر مبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی می­باشد زیرا به منظور توسعه دانش کاربردی (توسعه روستایی از طریق پایداری مسکن روستاها) می­باشد، بدون تردید نتایج حاصله از آن می­تواند در برنامه­ریزی­ها قابل استفاده باشد. جامعه آماری این تحقیق روستاهای شهرستان مریوان می باشد که به صورت تصادفی ساده تعداد 6 به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردید. برای تعیین حجم نمونه افراد نیز از فرمول کوکران استفاده شد که تعداد نمونه سرپرستان خانوار 295 بدست آمد و برای نمونه برداری از روش طبقه­بندی تصادفی استفاده شد. یعنی براساس میزان جمعیت (تعداد خانوار) و  به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. لازم بدست بذکر است که پایایی پرسشنامه به روش آلفای کورنباخ، 89/0 که نشان از قابل اطمینان بودن ابزار تحقیق می باشد.3. یافته‌های تحقیقدر این تحقیق با استفاده از روش استنتاج فازی(FIS) در محیط نرم­افزار Matlab به تحلیل داده­ها و سنجش و ارزیابی سطح پایداری محیطی مساکن روستایی در محدوده مورد مطالعه پرداخته شده است.  مراحل و نتایح روش استنتاج فازی این تحقیق به این شرح می­باشد:1) دسته­بندی و تعریف متغیرها: از آنجا که تحلیل داده­ها به روش استنتاج فازی و در محیط Matlab صورت می­گیرد و با توجه به بالا بودن حجم کار در مرحله تعریف پایگاه قواعد فازی 12 گویه طراحی شده بود در نتیجه جهت سنجش پایداری محیطی مسکن روستایی 4 مولفه به صورت همگن تقسیم­بندی شده است. 2) تعیین نوع تابع عضویت و تعریف دامنه­ی مقادیر بر اساس طیف پنج سطحی لیکرت (از 1 تا 5): در این مرحله برای هر یک از گویه­های تحقیق دامنه­ای از 1 تا 6+ در قالب تابع عضویت مثلثی تعیین شده و درجه عضویت نیز با سه حالت خوب، متوسط و بد(ضعیف) دسته­بندی شده است.3) تعریف قوانین فازی و تشکیل پایگاه قواعد فازی: در این مرحله با توجه به تعداد حالات ترکیبی ممکن برای گویه­های هر یک از مولفه­ها و بر مبنای قاعده «اگر – آن گاه» (ifthen) اقدام به تعریف قوانین و تشکیل پایگاه قواعد فازی شد که با توجه به اینکه هر مولفه حاوی 3 گویه بود نهایتاً با توجه به تعداد جایگشت ممکن در ترکیب سه گانه­ی این گویه­ها و محدودیت سیستم در حالت  none(پوچ) 55 قانون برای هر مولفه تعریف شد که در مجموع برای مولفه­های چهارگانه­ی محیطی، تخریب محیطی، بهداشت محیطی، تناسب محیطی (1) و تناسب محیطی (2)، 220 قانون فازی تعریف شده است.4) ترکیب خروجی­های حاصل از هر یک از قوانین فازی و ارزیابی مولفه­های چهارگانه: در این مرحله نتایج حاصل از ارزیابی داده­ها بر مبنای پایگاه قواعد فازی که در مراحل قبل تشکیل شده بود برای هر گویه محاسبه شد و میانگین حاصل از 295 پرسشنامه برای هر گویه و نهایتاً هر مولفه محاسبه گردید. بگونه ای که این مقدار برای تخریب محیطی، بهداشت محیطی، تناسب محیطی (1) و تناسب محیطی (2) به ترتیب 273/0، 313/0، 370/0 و 352/0 به دست آمده است.5) ترکیب نتایج حاصل از تحلیل مولفه­های چهارگانه با استفاده از گامای فازی:  از آنجا که ما برای ترکیب مقادیر عضویت از عملگر «و» فازی استفاده شده و این عملگر اشتراک مجموعه­هاست. بدین معنی که حداقل درجه عضویت اعضا را استخراج می‌کند و از تابع مینیمم در همپوشانی استفاده می­کند و معادل اشتراک (Intersect) تعریف می­گردد. نتایج این مرحله هم که از طریق ضرب نتایج حاصل از ضرب جمع فازی در جمع جبر فازی بر اساس رابطه­ای مربوطه به دست می آید نشان می دهد که گامای فازی به ترتیب 09/0، 22/0 و 52/0 می­باشد که این امر بیانگر وضعیت نامطلوب پایداری محیطی مساکن روستایی در این منطقه بوده است.4. بحث و نتیجه­‌گیریدر این تحقیق برای سنجش پایداری محیطی مسکن روستایی در روستاهای کلکجان، برده سفید، تازه آباد صوفی بله، ینگیجه، باغان و پیله در شهرستان مریوان واقع در استان کردستان، بنا به اقتضای روشی که برای تحلیل نتایج مورد استفاده قرار گرفت از مولفه­های تخریب محیطی، بهداشت محیطی و تناسب محیطی استفاده شد. برای ترکیب نتایج حاصل از سنجش این مولفه­ها توسط مدل استنتاج فازی نیز از gamma fuzzy استفاده شد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که وضعیت پایداری محیطی مساکن روستایی منطقه مورد مطالعه بر اساس ضرایب 5/0، 7/0 و 9/0 گامای فازی به ترتیب 09/0، 22/0 و 52/0 می­باشد که این امر بیانگر وضعیت نامطلوب پایداری محیطی مساکن روستایی در این منطقه بوده است؛ به ویژه از لحاظ تخریب محیطی که ساخت مساکن روستایی منطقه همسو و هماهنگ با محیط زیست پیرامون خود نبوده و منجر به از بین رفتن مراتع، اراضی کشاورزی و تغییر کاربری این اراضی شده است و در ادامه نیز جهت بهبود این وضعیت با توجه به نتایج سنجش مولفه­های پایداری محیطی مسکن روستایی یعنی تخریب، بهداشت و تناسب محیطی، راهکارها و پیشنهاداتی ارائه شده است.