A Local-Spatial Analysis of the Impact of Livelihood Capitals on the Formation of Social Capital in Rural Settlements (Case Study: Bojnourd County)

Purpose- the study of social capital in the context of location/space is a new approach that is dominated by the science of geography, and is seen as a way of distinguishing it from other sciences. the purpose of this study was to evaluate the impact of livelihood capitals on social capital in rural areas of bojnourd county. design/methodology/approach- this study was a fundamental research, conducted in a descriptive-analytical method. documentary methods and field works have been employed to collect the data. the population consisted of 22 villages with more than 20 households in bojnourd county, selected from various population classes and distances from bojnourd. using cochran formula and random sampling method, 298 households were selected from a total of 4849 households in the rural areas of the study area. partial least squares technique and smart pls software were used to test the conceptual model of the research and the impact of livelihood capitals on social capital. geographically weighted regression (gwr) was used to evaluate the model efficiency at bojnourd county level. findings- according to the results, the coefficients of t among the main variables of the study were above 2.58, which means the relationship is significant and direct. thus, local-spatial factors have a significant and positive effect on social capital. based on total coefficients, human capital with the coefficient of 0.348 and physical capital with the coefficient of 0.136 respectively had the most and the least effect on social capital. the results of spatial analysis using gwr showed that the impact coefficient of livelihood capitals on social capital was highest in the villages of atrabad olia and gharajeh, and in total about 45% of villages in the study area had an impact coefficient of 0.90 to 0.91. research limitations/implications- as the study of livelihood capitals and analysis of their relationship with social capital is a fundamental challenge in achieving sustainable rural development that is missing in current studies, it is recommended that future studies pay more attention to social capital and the impact of livelihood capitals on its creation and rural development. practical implications- rural areas suffer from the lack of social capital, which is one of the most important types of development capital required to achieve sustainable rural development. thus, enhancing the social capital and informing the villagers about the value and importance of local-spatial factors and the material and non-material capitals available in rural areas should be on the agenda of rural development researchers and planners.

تحلیل مکانی- فضایی اثرگذاری سرمایه‌های معیشتی بر شکل‌گیری سرمایه اجتمای در سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان بجنورد)

هدف: مطالعه سرمایه اجتماعی در بطن مکان/ فضا، نگرش جدیدی است که علم جغرافیا سهام­دار آن است و بعنوان وجه تمایز آن با سایر علوم تلقی می­گردد. آنچه که از واکاوی نوشته­های سرمایه اجتماعی روستاها به دست می­آید این است که مفهوم سرمایه اجتماعی بویژه با بُعد فضایی می‌تواند بعنوان رهیافتی جامع برای تحقق پایداری اجتماعی مناطق روستایی به حساب آید.;روش: روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های‌ اسنادی و میدانی استفاده‌شده است. جامعه نمونه 22 روستای بالای 20 خانوار در شهرستان بجنورد می‌باشد که از طبقات مختلف جمعیتی و فواصل متفاوت با شهر بجنورد انتخاب شدند. از مجموع 4849 خانوار در نقاط روستایی نمونه، با فرمول کوکران، حجم نمونه 298 خانوار به‌دست‌آمده این افراد با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تاثیر عوامل مکانی فضایی بر تحولات کالبدیفضایی از تکنیک حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزارSmart PLS و مدل رگرسیون موزون جغرافیایی استفاده گردید.;یافته­ها: با توجه نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 58/2 بوده یعنی رابطه معنادار و مستقیم است؛ بدین ترتیب عوامل مکانی – فضایی بر سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری دارد که طبق ضرایب کل، سرمایه انسانی با ضریب 348/0 بیشترین و سرمایه فیزیکی با ضریب 136/0 کمترین تاثیر را بر سرمایه اجتماعی دارد. نتایج تحلیل فضایی با استفاده از مدل GWR مشخص نمود که ضریب تأثیر عوامل مکانیفضایی بر سرمایه اجتماعی در روستاهای اترآبادعلیا و قراچه در بالاترین سطح قرار داشته و در مجموع حدود 45 درصد روستاها در محدوده مورد مطالعه دارای ضریب تأثیری بین 91/0 تا 90/0 بوده‌اند.;محدودیت­ها/راهبردها: با عنایت به اینکه، مطالعه انواع سرمایه‌های توسعه‌ای و تحلیل رابطه آن‌ها با سرمایه اجتماعی بعنوان چالش بنیادین در امر دستیابی به توسعه پایدار روستایی حائز اهمیت است که جای این بحث در مطالعات صورت گرفته خالی ست؛ پیشنهاد می­گردد مطالعات آتی به رهیافت سرمایه اجتماعی و شاخص­های آن در توسعه­یافتگی روستایی توجه بیشتری مبذول دارند.;راهکارهای عملی: مناطق روستایی از کمبود سرمایه اجتماعی که یکی از پراهمیت­ترین انواع سرمایه­های توسعه­ای و بعنوان راهکاری مؤثر جهت دستیابی به توسعه پایدار روستایی است، رنج می­برند، لذا ارتقای شاخص­های سرمایه اجتماعی در مناطق روستایی بایستی موردتوجه پژوهشگران و برنامه­ریزان توسعه روستایی قرار گیرد.