تنوع ریختی میان جمعیتی ماهی خیاطه (Alburnoides Eichwaldii) در رودخانه‎های کرگان‌رود و لمیر در استان گیلان

ماهی خیاطه(alburnoides eichwaldii)  از جمله فراوان­ترین ماهی‌های رودخانه­ای در حوضه جنوب غرب دریای خزر است. در این مطالعه صفات مرفولوژیک 60 عدد ماهی خیاطه رودخانه های کرگان‌رود و لمیر صید شده در مرداد 1389 مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. 31 صفت مرفومتریک و مرفومتریک نسبی اندازه گیری و محاسبه و. سیزده ویژگی شمارشی نیز در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل آماری، از آزمون ناپارامتری مقایسه میانگین من ویتنیu و آزمون تحلیل عاملی استفاده شد. در بین صفات شمارشی، در 8 صفت (p<0.05) و در بین صفات اندازشی، در 19 صفت تفاوت معنی دار مشاهده شد (p<0.05). در مورد صفات شمارشی3عامل اصلی نشان دهنده 47.5 درصد تنوع صفات بین افراد دو جمعیت بود که شامل تعداد فلس های بالای خط جانبی، تعداد فلس دور ساقه دمی، تعداد شعاع نرم باله مخرجی بود. در مورد صفات ریخت سنجی 3 عامل نشان دهنده 71 درصد تنوع صفات بین افراد دو جمعیت بود که شامل صفاتی نظیر ارتفاع باله پشتی، قاعده باله سینه ای، طول باله شکمی، ارتفاع ساقه دمی، طول سر، فاصله بین دو چشم و از صفات نسبی، طول استاندارد به فاصله نوک پوزه تا ابتدای باله پشتی، طول سر به طول پوزه، طول سر به قطر چشم و طول سر به فاصله بین دو چشم بود. نتایج این تحقیق نشان داد که صفات مرفومتریک و صفات نسبی مرفومتریک برای جدایی جنس ها مناسب نبوده ولی توانست تا حدودی جمعیت های مورد مطالعه را تفکیک کند.

Intrapopulation variationsin the morphology of Spirlin, Alburnoides eichwaldii (Cypriniformes: Cyprinidae) in KarganRud and Lamir rivers in Guilan province, northern Iran

Abstract Spirlin, Alburnoides eichwaldii, is an abundant riverine fish in the south west Caspian Sea basin. Sixty specimens of Spirlin from KarganRud, and Lamir (30 specimens from each river) were studied and compared from morphological point of view in August 2010.Thirtyone morphometric characters were measured and thirteen meristictraits were counted on each specimen. Nonparametric methods for comparison of means and Principal Component Analysis (PCA) for separation of populations were used. Among the meristic characters, nine characters were significantly different between the four populations (p<0.05). Among the morphometric and relative morphometric characters, nineteen characters showed significant differences (p<0.05) between the two populations. In the PCA of meristic characters, three factors accounted for 47.5% of variations within populations, including; caudal peduncle scales, scale above lateral line and anal fin ray numbers. Within the morphometric characters, three factors accounted for about 71% of variations within the two populations, including dorsal fin height, pectoral fin base, ventral fin length, caudal peduncle depth, head length, inter orbital width, standard length to pre dorsal length, head length to snout length, head length to eye diameter and head length to inter orbital width. The results showed while morphometric and relative morphometric characters were not useful for separating the two populations and sexes, the meristic characters could relatively separate these two populations.