بررسی عملکرد فرمولاسیون‌های لیپوزومی حاوی اسانس میخک ساخته‌شده ‏به‌روش لایه نازک و ‏گرمایی در شرایط دمایی و ‏ph‏ مشابه دهان به منظور ‏کاربرد در تحقیقات بیماریهای دهان و دندان

با توجه به مشکلات استفاده از گیاهان دارویی در درمان بیماری ها از جمله فراریت و اثرگذاری غیر هدفمند و نقش فناوری نانو در کاهش این چالش ها، پژوهش حاضر با هدف دستیابی به فرمولاسیون نانویی حاوی اسانس میخک به منظور استفاده در تحقیقات دندانپزشکی انجام شد. چهار فرمولاسیون لیپوزومی حاوی اسانس میخک با استفاده از فسفاتیدیل کولین و کلسترول به روش لایه نازک و گرمایی به صورت جداگانه تهیه شد. بازده بارگذاری، اندازه، شاخص پراکندگی و پتانسیل زتا نانوذرت (با استفاده از زتا سایزر) سنجیده شد. در هر کدام از روش های ساخت، فرمولاسیونی که شاخصه های فیزیکوشیمیایی مناسبی داشت به منظور بررسی الگوی رهایش اسانس و شکل ظاهری نانوذرات(با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی)، انتخاب گردید. همچنین سمیت نانولیپوزوم‌های حاصل از فرمولاسیون های منتخب، به روش mtt بر رده سلولی فیبروبلاست انسانی (hff) سنجیده شد. بازده بارگذاری، اندازه ذرات و پتانسیل زتا برای فرمولاسیون منتخب حاصل از روش لایه نازک به ترتیب 57/50%، nm3/123 و mv6/18- بود و برای روش گرمایی به ترتیب 43/55%، nm4/121 و mv2/19- بود. رهایش اسانس از فرمولاسیونهای منتخب آهسته و پیوسته و وابسته به ph بود. نانولیپوزوم های ساخته شده به روش گرمایی نسبت به روش لایه نازک سمیت کمتری برای رده سلولی hff ایجاد نمودند. با توجه ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی مناسب نانولیپوزوم های حاوی اسانس میخک و سمیت بسیار کم نانولیپوزوم های ساخته شده به روش گرمایی برای سلولهای سالم hff، می توان این نانو لیپوزومها را برای انجام تحقیقات بیشتر در حوزه بهداشت دهان و دندان پیشنهاد نمود.

investigating the performance of liposomal formulations ‎containing clove essential oil made by thin layer and heat method ‎in temperature and ph conditions similar to the mouth in order ‎to be used in the research of oral and dental diseases

considering the problems of using medicinal plants in the treatment of diseases such as high volatility and non-targeted effects, and the role of nanotechnology in reducing these challenges, the present research was conducted with the aim of obtaining a nano formulation containing clove essential oil for use in dental research. 4 liposomal formulations containing clove essential oil were prepared using phosphatidylcholine and cholesterol by thin layer and heat methods separately. the encapsulation efficiency, size, polydispersity-index and zeta potential of nanoparticle (by zeta-sizer) were measured. in each of the manufacturing methods, a formulation that had suitable physicochemical parameters was selected in order to check the essential oil release pattern and the morphology of nanoparticles (by sem). also, the toxicity of nano-liposomes obtained from selected formulations was measured by mtt method on human fibroblast(hff) cell line. the encapsulation efficiency, particle size and zeta potential for the selected formulation obtained from the thin layer method were 50.57%, 123.3nm and -18.6mv, respectively, and for the heat method, they were 55.43%, 121.4nm respectively and -19/2mv. the release of essential oil from the selected formulations was slow and continuous and dependent on ph. nano-liposomes made by heat method caused less toxicity to hff cell line compared to thin layer method. considering the suitable physicochemical characteristics of nano-liposomes containing clove essential oil and very low toxicity of nano-liposomes made by heat method for healthy hff cells, these nano-liposomes can be suggested to further research in the field of oral and dental health.