بررسی تنوع ریختی چهار جمعیت شاه‌کولی ارومیه (alburnus atropatenae) در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی

مطالعه حاضر به‌‌منظور بررسی تنوع ریختی چهار جمعیت‌ شاه‌کولی ارومیه (alburnus atropatenae)، با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی انجام شد. برای این منظور تعداد 163 نمونه از چهار رودخانه حوضه ارومیه شامل رودخانه‌های بانه، سقزچای، سیمینه‌رود و زرینه‌رود با استفاده از الکتروشوکر نمونه‌برداری شدند. برای استخراج داده‌های شکل از سمت چپ نمونه تصاویر دوبعدی تهیه گردید. سپس تعداد 15 لندمارک هم‌ساخت تعریف و با استفاده از نرم‌افزار tpsdig2 بر روی نمونه‌ها رقومی شدند. داده‌های لندمارک پس از روی هم‌گذاری بر اساس آنالیز پروکراست با استفاده از تحلیل‌های pca، cva با ارزش p حاصل از permutation test و cluster analysis موردبررسی قرار گرفتند. میانگین شکل بدن هر جمعیت نسبت به شکل میانگین کل مصورسازی گردید. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری ازنظر شکل بدن بین جمعیت‌های موردمطالعه وجود دارد. بر اساس تجزیه‌وتحلیل خوشه‌ای، جمعیت‌های موردمطالعه بر اساس شکل بدن به دو خوشه شامل خوشه رودخانه بانه و خوشه رودخانه‌های سقزچای، سیمینه‌رود و زرینه‌رود تقسیم شدند. بر این اساس جمعیت‌های بانه، سیمینه‌رود و سقزچای با بدنی پهن و به ترتیب به‌واسطه سر کوچک‌تر، موقعیت عقبی چشم‌ها و طول قاعده باله پشتی کمتر و جمعیت زرینه‌رود به‌واسطه بدنی دوکی‌شکل با عمق کمتر قابل تفکیک باشند. این تفاوت‌های ریختی می‌تواند بیانگر تکامل در حال پیشرفت جمعیت‌های این گونه تحت تاثیر شرایط محیطی رودخانه‌های محل زیست و جدایی جغرافیایی باشد.

The morphological variation of four population of Urmia Kingfish (Alburnus atropatenae) in Urmia Lake basin using geometric morphometric technique

Abstract This study was conducted to survey the morphological variation in four populations of the Urmia kingfish (Alburnus atropatenae)using geometric morphometric technique. A total number of 163 specimens were collected from four rivers of the Urmia Lake basin including the Baneh, Saghezchai, Siminehrood and Zarinehrood by electrofishing. The left side of specimens were photographed using a digital camera. Then fifteen homologous landmark points were selected and digitized on 2D pictures using tpsDig2 software. Landmark data after GPA, analyzed using PCA, CVA with obtained Pvalue from permutation test and cluster analysis. The patterns of population’s body shape were illustrated in relation to consensus configuration of all specimens. The results showed a significant differences between the body shapes of studied populations. Based on cluster analysis, the studied populations according to their body shape were divided into Baneh clad and Saghezchai, Siminehrood and Zarinehrood clade. The Baneh, Saghezchai, and Siminehrood populations have deeper body and are distinguishable due to smaller head, posterior position of eye and shorter base of dorsal fin, respectively and Zarinehrood population was differentiable due to a more fusiform body shape and less body depth. These morphological differences can display ongoing evolutionary trends of studied populations as result of environmental conditions of their habitats and geographical isolation.