تبیین جامعه‌شناختی آسیب‌های اجتماعی فضای مجازی در بین نوجوانان پسر

زمینه و هدف: با گسترش استفاده از فناوری و اینترنت، توجه و گرایش به فضای مجازی در بین نوجوانان افزایش یافته و به دنبال آن، دچار آسیب‌های اجتماعی ناشی از این فضا می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر، تبیین جامعه‌شناختی آسیب‌های اجتماعی است که در فضای مجازی، نوجوانان پسر شهر تهران را تهدید می‌کند.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از فنّ پیمایش است. جامعۀ آماری پژوهش، دانش‌آموزان پسر متوسطۀ دوم شهر تهران هستند که در گروه سنی 18-16 سال قرار دارند و براساس فرمول کوکران، تعداد 383 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. داده‌های پژوهش به‌وسیلۀ پرسشنامه‌ جمع آوری شده که روایی آن با استفاده از روش منطقی و نظرات کارشناسانِ آسیب‌های اجتماعی و فضای مجازی به لحاظ کمیت و کیفیت مورد تایید قرار گرفته است. اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار spss پردازش و با آزمون‌های کای اسکوئر و اسپرمن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.یافته‌ها: گمنامی، گروه همالان، ناکامی‌های فردی و اجتماعی، عدم دل‌بستگی خانوادگی و محتوای برنامۀ رسانۀ ملی با آسیب‌های اجتماعی رابطۀ معناداری داشته و با افزایش میزان استفاده از فضای مجازی، میزان آسیب‌های اجتماعی متوجه نوجوانان شامل سرقت اطلاعات، زورگیری مجازی، خشونت کلامی، خشونت روانی، خشونت مالی و خشونت جنسی افزایش می‌یابد.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که نوجوانان پسرِ تحت تاثیرِ استفاده از فضای مجازی، در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی ناشی از این فضا هستند که آموزش و بسترسازی مناسب جهت استفادۀ بهینه از فضای مجازی از طریق دستگاه‌های ذی‌ربط، مسئول و خانواده‌ها همراه با تقویت استحکام روابط صمیمانۀ والدین و فرزندان می‌تواند در مدیریت استفادۀ مطلوب از فضای مجازی و کاهش آسیب‌های اجتماعی این فضا موثر واقع شود.

sociological explanation of the causes of social harms of cyberspace among male adolescents

background and aim: with the spread of information technology, adolescents are increasingly being targeted by various sites and are suffering from social harms. the purpose of this study is to explain the sociological causes of social harms that threaten them in cyberspace.research methodology: the present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical method. the statistical population is 125093 people who are in the age group (16-18) years. cochran’s formula was used to determine the sample size and its sample size with a significance level of 5% is 383 people. in order to check the validity, a logical method was used and the opinions of 5 social harm experts in the field of cyberspace were used and approved in terms of quantity and quality. data were collected by a questionnaire and processed using spss software and measured by chi-square, spearman, logistic regression, beta and gamma tests.findings: findings show that with increasing use of cyberspace, social harms of information theft, cyberbullying, verbal violence, psychological violence, financial violence and sexual violence increase.conclusion: the results show that social harms are related to online addiction, peer group, anonymity, individual and social failures, lack of family attachment, and media program content.