شاخص‌های هویت ملی از منظر امنیت اجتماعی

زمینه و هدف: هویت ملی به‌عنوان مفهومی علمی، از ساخته‌های علوم اجتماعی است که کاربرد آن از نیمۀ دوم قرن بیستم میلادی رو به گسترش نهاده است و امروزه یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین مفاهیم علوم انسانی است. با توجه به تعداد بالای پژوهش‌های انجام شده در دو دهۀ اخیر راجع به هویت ملی، این نوشتار با هدف ارائه تحلیل کیفی پژوهش‌های مرتبط با هویت ملی انجام شده در فاصلۀ سال‌های 1392 تا 1397 در ایران تهیه شده است.روش: روش تحقیق  مقاله حاضر کیفی و با تکنیک فراتحلیل انجام شده است. و در آن از بین 386 مورد از مقالات علمی، پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکتری در رشته‌های مختلف علوم انسانی  67 به عنوان نمونه‌های تحقیق انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد هر یک از متغیرهای جنسیت، سن، مقطع تحصیلی و پایگاه اجتماعی اقتصادی به‌تنهایی رابطۀ معناداری با هویت ملی ندارند و رابطۀ هرکدام از آن‌ها باید با درنظر گرفتن حضور سایر متغیرها تحلیل شود. متغیرهای تاهل، رشتۀ تحصیلی و نوع شغل با هویت اجتماعی همبستگی متوسطی دارند. متغیرهای سرمایۀ اجتماعی، احساس عدالت، دینداری و جمع‌گرایی به‌ترتیب، بیشترین همبستگی مثبت و معنادار با هویت ملی را دارند. پس از آن‌ها، هویت قومی قرار دارد که همبستگی مثبت و معناداری با هویت ملی دارد و تقویت آن باعث تقویت هویت ملی می‌شود؛ اما نوع قومیت با هویت ملی رابطۀ معناداری ندارد و بین اقوام مختلف کشور تفاوت معناداری از نظر هویت ملی وجود ندارد. هویت ملی با استفاده از رسانه‌های جمعی داخلی همبستگی مثبت و با استفاده از رسانه‌های خارجی همبستگی معکوس دارد. از دیگر نتایج تحقیق این است که صِرف استفاده از اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی مجازی نمی‌تواند به طور مستقیم بر هویت ملی کاربران تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد، بلکه به‌واسطۀ میزان استفاده، هدف از استفاده و محتوای مطالب مورد استفاده در آن‌ها می‌تواند باعث تقویت یا تضعیف هویت ملی در کاربران شود. افراد دارای سبک زندگی عادی و هنجارگرا گرایش قوی‌تر و افراد دارای سبک زندگی مدرن یا غیرعادی و هویت‌های اجتنابی و هنجارگریز گرایش ضعیف‌تری به هویت ملی دارند.نتیجه‌گیری: تقویت هویت دینی، تقویت سرمایۀ اجتماعی، افزایش احساس امنیت، ارتقای فرهنگ شهروندی، افزایش مشارکت سیاسی و کاهش گرایش به مهاجرت به خارج از کشور و کاهش خرید کالاهای خارجی از مهم‌ترین پیامدهای تقویت هویت ملی‌اند. در مجموع، میزان گرایش به هویت ملی در حد بالاتر از متوسط ارزیابی شده است و با توجه به تعداد بالای پژوهش‌ها، می‌توان گفت وضعیت گرایش به هویت ملی در سطح کشور مطلوب است.

National Identity Indicators on the point of societal Security

Background and Aim: National identity is extracted from social sciences and has been extended since the second half of twentieth century. The current study have been done qualitative analysis relating to national identity in Iran from 2013 to 2018 (13921397).Methodology: The present paper was conducted in a qualitative manner with metaanalysis technique. The research included 386 results of scientific papers, PhD and MS theses in different humane sciences fields, 67 research documents which were in accordance with qualitative manners of metaanalysis patterns that had been purposefully selected and examined as a sample.  Findings: The research findings show that the education and type of job have a correlation with social identity. The variables like social capital, sense of justice, religiosity and collectivism respectively have the highest positive and significant correlation with national identity. National identity is positively correlated with the domestic mass media and inversely correlated with the foreign media. The use of the Internet or cyber social networks cannot be used as a national identity, but it can be directly impact positive or negative influences on users’ national identity.Conclusion: The most important consequences of national identity are as follow: strengthen of religiosity, social capital, rising of sense of security, increasing cultural citizenship, political participation, decreasing of abroad immigration and not to tend to use of importing goods.