مدیریت مبارزه با ساختارهای اجتماعی فردی علل اعتیاد به مواد مخدر در ایران

زمینه و هدف: آهنگ شتابان نوسازی و مدرن شدن جامعه به همراه شکاف‌های بین نسلی و تضادهای فرهنگی باعث تغییرات ساختارهای اجتماعی فردی علل اعتیاد در ایران به خصوص در نسل جوان شده است. اهمیت این موضوع به قدری است که باعث روند افزایشی در تحقیقات علمی در حوزه‌های مطالعاتی مختلف در زمینۀ اعتیاد به مواد مخدر در دهه‌های اخیر شده است. به دلیل گسست موضوعی حاکم در این تحقیقات، هدف مقالۀ حاضر جمع‌بندی نتایج حاصل از این تحقیقات در راستای مدیریت مبارزه با ساختارهای اجتماعی فردی علل اعتیاد به مواد مخدر در کشور است.روش: این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و با استفاده از روش فراتحلیل انجام‌ گرفته است. جامعۀ آماری آن شامل تحقیقاتی است که در حوزه‌های مطالعاتی مختلف به بررسی عوامل موثر بر اعتیاد به مواد مخدر در ایران پرداخته است. مقاله‌های منتخب مشتمل بر 40 مقالۀ علمی است که در نشریات علمی مصوب به چاپ رسیده است و دورۀ زمانی 98-1381 را در برمی‌گیرد. تکنیک گردآوری اطلاعات براساس طرح پرسشنامۀ معکوس است.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد علل عمدۀ اعتیاد به مواد مخدر را می‌توان به ترتیب میزان تاثیر در سه عامل ساختار اجتماعی، ساختار خانوادگی و ساختار روحی روانی طبقه‌بندی کرد که میزان تاثیر هریک از این سه ساختار با توجه به تفکیک جنسیتی، سنی و جغرافیایی متفاوت است.نتایج: برای مدیریت اثربخش و کارا در مبارزه با ساختارهای اجتماعی فردی علل اعتیاد به مواد مخدر در ایران، توجه به سیاست‌های پیشگیرانۀ مبتنی بر برنامه‌های جامع مدرسه‌محور و نیز توجه به خرده‌فرهنگ‌های متکثر موجود در جامعه‌ براساس ویژگی‌های قومی، جغرافیای، سنی و جنسیتی در تغییر نگرش و ارتقای مهارت‌های مواجهه با مواد مخدر توصیه می‌شود.

Management of combating socialindividual structures of the causes of drug addiction in Iran

Background and Aim: The accelerating pace of renovation and modernization of society along with intergenerational divisions and cultural conflicts have caused changes in socioindividual structures of the causes of addiction in Iran, especially in the young generation. The importance of this issue is so great that it has led to an increasing trend in scientific research in various fields of study in the field of drug addiction in recent decades. Due to the thematic discontinuity dominating these studies, the purpose of this article is to summarize the results of these studies in order to manage the combat against socioindividual structures of the causes of drug addiction in our country.Method: This research has been done as a library research and using metaanalysis method. Its statistical population includes researches that have studied the effective factors on drug addiction in Iran in different fields of study. Selected articles consist of 40 scientific articles that have been published in approved scientific journals and cover the period of 20022019. The data collection technique is based on a reverse questionnaire design.Findings: The main causes of drug addiction can be classified into three factors: social structure, family structure and psychological structure, respectively. The research findings show that the degree of impact of each of these three structures varies according to gender, age and geography.Results: For effective and efficient management in combating socioindividual structures of the causes of drug addiction in Iran, it is recommended to pay attention to preventive policies based on comprehensive schoolbased programs and also pay attention to plural subcultures in society based on ethnic, geographical, age and gender features in changing attitudes and improving coping with drugs skills.