بررسی عوامل موثر در واگرایی‌های قومی در ایجاد جرم و تنش های اجتماعی

زمینه و هدف: وجود اقوام متعدد و خرده‌‌فرهنگ‌های بسیار متفاوت در ایران، بافت فرهنگی بسیار غنی را به وجود آورده است که گاه همین تفاوت ‌ها، مجادله‌ها و کشمکش‌هایی را نیز در بین اقوام مختلف باعث شده است که به جرم و جنایت منجر شده است که در این پژوهش به شناسایی عوامل موثر در واگرایی‌های قومی و تاثیرگذاری آن در ایجاد جرم و تنش‌ های اجتماعی این قومیت‌ ها در میان مردم شهرستان ارومیه پرداخته است. روش: تحقیق حاضر به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش کیفی و از نظر شیوۀ اجرا به روش نظریۀ زمینه‌ ای (با رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی) انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق 18 نفر از قومیت آذری زبان شهرستان ارومیه هستند که براساس روش نمونه‌گیری هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری در این پژوهش مشارکت داشته‌اند و داده‌های کیفی با استفاده از تکنیک مصاحبۀ عمیق گردآوری شد و بعد از کدگذاری، مفاهیم اصلی به دست آمد و با حذف مفاهیم مشابه و ادغام آن‌ها، برای ارائه‌ نظریۀ نهایی از استراتژی نظریۀ زمینه‌ای گراندد استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق در 87 مفهوم دسته‌بندی شد و از میان این مفاهیم، پنج مقولۀ اصلی به ‌دست آمد که عبارت‌اند از زبان و ادبیات زبان مادری، بی‌احترامی توسط دیگران، نارضایتی سیاسی، از بین رفتن زیست بوم، توزیع ناعادلانۀ ثروت و امکانات کشور. نظریۀ زمینه‌ای به ‌دست ‌آمده در قالب یک مدل پارادایمی که شرایط علی، شرایط مداخله‌گر، راهبردهای کنش و پیامدها را در برمی‌گیرد، ارائه ‌شده است. نتیجه‌گیری: پنج مقولۀ اصلی به ‌دست آمده مهم‌ ترین عوامل موثر در واگرایی قومی هستند که باعث تنش‌های اجتماعی شده است. مقولۀ هسته‌ای پژوهش، مفهوم «نارضایتی سیاسی» است که سایر مقولات اصلی را دربر می‌گیرد؛ اگر این مقوله برطرف شود، در سایۀ امنیت ملی و احترام به هویت ملی، وقوع جرم و تنش های اجتماعی حاصل از واگرایی قومیتی کم رنگ خواهد شد.

Factors influencing ethnic divergence in creating crime and social tensions

Background and Aim: The existence of many different ethnic groups and subcultures in Iran has created a very rich cultural context, which has sometimes led to the same differences, disputes and conflicts between different ethnic groups, which has led to crime. In this study, the factors affecting ethnic divergences and its impact on crime and social tensions of these ethnicities among the people of Urmia have been identified. Method: The present research has been done in terms of collecting information qualitatively and in terms of method of implementation in the context of theoretical method (with a social interpretive approach). The statistical population of the study is 18 people of Azeri ethnicity in Urmia who participated in this study based on purposive sampling method and considering the theoretical saturation criterion. Qualitative data were collected using indepth interview technique and after coding, the main concepts were obtained and by eliminating similar concepts and integrating them, the grounded context theory strategy was used to present the final theory. Findings: Research findings were categorized into 87 concepts. Among these concepts, five main categories were identified: mother tongue language and literature disrespect by others, political dissatisfaction, ecosystem destruction, unfair distribution of wealth and resources of the country. The resulting underlying theory is presented in the form of a paradigm model that includes causal conditions, intervening conditions, action strategies, and consequences. Conclusions: The five main categories obtained are the most important factors influencing ethnic divergence that have caused social tensions. The core category of research is the concept of political dissatisfaction, which includes other main categories; if this issue is resolved, in the shadow of national security and respect for national identity, the occurrence of crime and social tensions resulting from ethnic divergence will be reduced.