بررسی تاثیر تناسب توده و فضاهای شهری بر کمیت وقوع جرم در شهر بهبهان

زمینه و هدف: امروزه توجه به امنیت شهر و شهروندان از اولویت‌های اساسی مدیران و برنامه ریزان شهری محسوب می‌شود. برنامه ‌ریزی و طراحی محیط ‌های شهری و ارزیابی نقش کالبد شهر در کاهش جرائم شهری، زمینه و مسئله مورد مطالعۀ این پژوهش بوده است. بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر تناسب توده و فضاهای شهری بر کمیت وقوع جرم در شهر بهبهان است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع پژوهش‌های کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی، توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. جامعۀ آماری مجموعه جرائم سرقت، قتل، کیف‌قاپی، فحشا و تجاوز به عنف در سال 1394 است. داده های موردنیاز با مراجعه به کلانتری ‌های شهر بهبهان و عکس‌های هوایی حاصله از تصویربرداری هوایی توسط پهپاد اخذ شد. به منظور تهیه و تولید نقشۀ توده و فضای بهبهان از تصاویر ماخوذه، عکس ‌های پهپاد با استفاده از نرم‌افزار agisoft photoscan استانداردسازی و در نهایت در نرم ‌افزار arcgis تبدیل به نقشه شد. جهت انجام تحلیل داده ‌های میزان وقوع جرائم و تحلیل فضایی آن‌ها، از توابع kernel و زمین ‌آمار از مجموعه ابزارهای موجود در spatial analyst tools استفاده شد. یافته ‌ها: نتایج نشان داد که از کل مساحت 23.488.034 مترمربع شهر، 7.542.299 مترمربع را توده‌های شهری و 15.973.475 مترمربع را فضاهای شهری اشغال کرده‌اند. لذا، تناسب توده به فضا در شهر رعایت نشده و حجم توده و بافتِ پر شهر نسبت به فضاهای خالی بیشتر بوده و تمرکز آن در بخش مرکزی شهر است؛ به‌گونه‌ای که پهنه‌های اطراف شهر و حواشی شهر را فضاهای خالی تشکیل داده است که این امر ناهمگونی بافت فیزیکی محیط را نمایان می‌کند. نتیجه ‌گیری: تناسب توده و فضا در شهر بهبهان رعایت نشده، به‌طوری که هر چه به حواشی شهر و فضاهای خالی اطراف شهر پیش رفته می‌شود، وقوع جرائم شهری کمتر شده و بالاترین میزان جرائم شهری در توده ‌های شهری و بافت‌های متراکم ‌تر بخش مرکزی شهر وقوع یافته است که این امر تاثیر بافت محیط بر کمیت وقوع جرم در شهر را گویا می ‌سازد.