آسیب‌شناسی تعامل پلیس و دستگاه قضایی در فرآیند جرم‌یابی

فرآیند جرم‌یابی، فرآیند پیچیده‌ای است که با مشارکت و تعامل دو سازمان یعنی پلیس و دستگاه قضایی صورت گرفته ‌است که هرچه قدر میزان تعامل بین این دو نهاد در فرآیند جرم‌یابی بیش‌تر و بهتر باشد، احتمال کشف سریع‌تر و دقیق‌تر انواع جرائم بالاتر می‌رود و بالعکس. در این تحقیق، با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و بر مبنای مصاحبه و مشاهدۀ مستقیم و بررسی اسنادی، تلاش شده تا عواملی که بر تعامل پلیس و دستگاه قضایی در فرآیند جرم‌یابی تاثیر منفی دارند، شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که آسیب‌های تعامل پلیس و دستگاه قضایی در فرآیند جرم‌یابی به دو صورت کلان و خرد، تحت تاثیر عواملی دوجانبه از طرف پلیس و دستگاه قضایی قرار دارند که در این میان بسیاری از عوامل به نحوۀ عملکرد نامناسب دستگاه قضایی برمی‌گردد. فقدان تلاش کافی دستگاه قضایی برای تعریف جایگاهی خاص برای جرم‌یابی در برنامه‌های کلان کشوری و قوانین توسعۀ کشور، توجه کم دستگاه قضایی به ادلۀ علمی در اثبات جرائم و تکیه بیش از حد بر صدور حکم بر مبنای اقرار، فقدان اهتمام جدی در خصوص تشکیل بانک‌های اطلاعاتی ضروری برای جرم‌یابی، آشناییِ کم مقامات قضایی دادسرا با علوم جرم‌یابی، صدور دستورات غیرقابل اجرا در برخی موارد و پافشاری بر اجرای آن‌ها، از جمله مشکلاتی هستند که یک تعامل سازندۀ را به تعاملی شکننده و ضعیف تبدیل می‌کنند. بنابراین، تعامل ضعیف و ناکافی پلیس و دستگاه قضایی، باعث کاهش موفقیت پلیس در کشف سریع و دقیق جرائم شده و به تبع آن، انجام تحقیقات مقدماتی و دادرسی در دستگاه قضایی نیز با مشکلات زیادی از جمله اطالۀ دادرسی مواجه می‌شود.