پارادایم‌شناسی فعالیت‌های پنهان سازمان‌های اطلاعاتی در فضای سایبری

گفتمان هایی که در ادبیات علمی به عنوان پارادایم از آن‌ها یاد می شود ضمن ایجاد نگرش های نو در برداشت ها و پیش فرض های اندیشمندان، رویکرد های علمی را سازماندهی، جهت دهی، تنظیم و تسهیل می کند و به نوعی هدایت هدفمند دیدگاه خبرگان جامعه را بر عهده می گیرد. توسعه و تکامل شبکه های مجازی و رسانه های دیجیتالی در چند سال اخیر، سرآغاز یک انقلاب نرم در ماهیت و کارکرد اطلاعات شده است؛ به گونه‌ای که برخی اندیشمندان معتقدند که جهان در حال گذر از عصر اطلاعات به عصر اطلاع رسانی است که در حقیقت نوعی تغییر پارادایم محسوب می گردد. به طور طبیعی، بروز چنین شرایطی بر همه ابعاد زندگی بشر و از جمله بر ماموریت های سرویس های اطلاعاتی نیز تاثیر گذاشته و آنان را دچار نوعی تحوّل و دگردیسی می نماید. بر این اساس مسیله اصلی این پژوهش، شناخت ابعاد و اَشکال فعالیت-های پنهان سرویس های اطلاعاتی و چالش های اصلی آن‌ها در یک رویکرد پارادایمی و در فضای فناوری اطلاعات و ارتباطات است. مولفین با تکیه بر منابع علمی و تحقیقاتی موجود و مبتنی بر روش تحلیل محتوا و با بهره گیری از روش طوفان مغزی، اهداف علمی خود را مورد واکاوی قرار داده و به منظور اعتباربخشی و اطمینان و اتقان علمی بیشتر، دستاوردهای تحقیق را به ارزیابی جمعی از خبرگان حوزه مطالعات اطلاعاتی امنیتی و فضای سایبر گذاشته و نتایج به دست آمده از دیدگاه خبرگان را با استفاده از آمار توصیفی مورد آزمون قرار داده و ارزش‌گذاری کرده اند. نتایجی که در نهایت موید آن است که نوع فعالیت‌های سازمان‌های اطلاعاتی تحت تاثیر فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات ـ فضای سایبر ـ دچار تحول پارادایمی شده است و فعالیت‌های آشکار و پنهان این سازمان‌ها از عملیات اطلاعاتی محصول محوری و کسب حداکثر اخبار، به سمت و سوی عملیات اطلاعاتی تاثیرمحور و تولید و تبادل هدفمند اطلاعات سوق یافته است و جهت‌گیری آن‌ها را به سرمایه گذاری در حوزه های شناختی و عاطفی، هوشمندی اطلاعات و شبکه ای شدن آن، خارج شدن محصول اطلاعات از انحصار سازمان های اطلاعاتی (واسطه زدایی) تکیه بر مدیریت دانایی محور، اهمیت یافتن مجدد و مضاعف نقش نیروی انسانی، مجازی سازی فعالیت-های اطلاعاتی، برون سپاری ماموریت های اطلاعاتی و تولید و توزیع اطلاعات نافذ با هدف تاثیر محوری تبدیل نموده است