بررسی ابعاد و مولفه‌های حفاظتی نامه 53 نهج‌البلاغه

در ضرورت ایجاد امنیت و آرامش برای آحاد مردم و کلیت جامعه توسط نظام سیاسی حاکم تردیدی نیست. ادعای دین مبین اسلام و مکتب مترقی تشیع مبنی بر برخورداری از برنامه عملی برای تمامی ادوار و افعال و نیازهای انسان نیز انجام پژوهش هایی جهت واکاوی و استخراج مفاهیم امنیتی و روش های ایجاد و حفاظت از آن را ضروری می نماید، تا بدین وسیله چارچوب و دستورالعمل لازم برای جوامع اسلامی حاصل آید. لیکن اغلب پژوهش هایی که پیرامون متون دینی و مذهبی به انجام می رسد صبغه فقهی و اخلاقی عام بر خود می گیرد و سایر ابعاد کم تر مورد توجه بوده و هست. در این میان می توان گفت بعد امنیتی و اطلاعاتی در میراث دینی از کم ترین توجه پژوهشی برخوردار است. نهج البلاغه به عنوان میراث اسلام و تشیع نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تا کنون بیشینه پژوهش ها بر سفارشات اخلاقی امیرالمومنین علی(ع) متمرکز بوده است. تحقیق پیش رو با تمرکز بر نامه 53 نهج البلاغه خطاب به مالک اشتر نخعی به عنوان والی مصر، بر آن است تا با تمرکز پژوهشی بر این میراث ناب اسلام و تشیع از یک سو و مورد مطالعه قرار دادن تنها دورانی که ائمه اطهار در راس حکومت سیاسی بوده اند از سوی دیگر مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی، ابعاد و مولفه های حفاظتی را که آن حضرت به عنوان ویژگی های رفتاری یک حاکم اسلامی به والی خود سفارش کرده است احصا و تبیین نماید. نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که در میان ابعاد شش گانه حفاظتی، سه بعد حفاظت کارکنان، حفاظت اسناد و حفاظت اماکن مورد توجه و تاکید امام علی(ع) در این نامه بوده است. در این میان حفاظت کارکنان با بیشترین فراوانی مولفه ها در سرلوحه فرامین حضرت قرار دارد و در دو بعد دیگر نیز توجه اصلی حضرت بر عامل انسانی است و این خود می تواند دلیلی بر انسان ساز بودن مکتب ائمه اطهار(ع) باشد.