بررسی روند تغییر شیوه‌ی بازنمایی زبانی دین در گفته‌ها و نوشته‌های محمدرضا پهلوی با تکیه بر الگوی نظام‌مند نقش‌گرای هلیدی

این پژوهش روند تغییر شیوه ی بازنمایی زبانی دین و عناصر دینی را در گفته ها و نوشته‌های محمدرضا پهلوی، شاه ایران در فاصله سال های 1320 تا 1357، بررسی می‌کند تا از این طریق مشخص شود دین و عناصر دینی در متن های شاه چگونه بازنمایی شده و چگونه و در چه مقاطع زمانی و همزمان با وقوع چه رویدادهای سیاسی بازنمایی زبانی دین در متن های شاه برجسته می شود و چگونه این بازنمایی‌ها در راستای برجسته‌سازی و حاشیه رانی مفاهیم دل خواه و غیردل خواه به کارگرفته می شود؟ مبانی نظری این پژوهش به صورت یک مدل تلفیقی و در دو سطح چارچوب کلی و ابزارهای تحلیل متن سازمان یافته است. با توجه به گفته ها و نوشته های شاه و هدف پژوهش، فرانقش اندیشگانی هلیدی و غیریت سازی چارچوب کلی پژوهش هستند. ابزارهای تحلیل متن نیز عبارتند از: نام‌گذاری، انسجام واژگانی و نظام گذاریی هلیدی. بدین منظور کل گفته ها و نوشته های شاه که در قالب کتابی به نام مجموعه تالیفات، نطق ها، پیام‌ها، مصاحبه ها و بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران در یازده جلد جمع آوری شده است، مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان می‌دهد بازنمایی زبانی دین در متن های شاه در همه‌ی مقاطع تاریخی سلطنت وی یکسان نبوده و در برهه هایی از زمان بنابر رویدادهای مهم وقت، دین نقش برجسته تری پیدا می کند. همچنین با بررسی داده ها به پنج دوره ی تاریخی رسیدیم که نمایانگر روند تغییر بازنمایی زبانی دین در متن های شاه هستند. این پنج مرحله به ترتیب تاریخی عبارتند از: دوره‌ی اول: دین برای اتحاد (1320 تا 1332)، دوره ی دوم: کودتای 28 مرداد (1332تا 1334)، دوره‌ی سوم: پیمان سنتو (1334 تا 1341)، دوره ی چهارم: انقلاب سفید (1341تا 1348) و دوره ی پنجم: مساله‌ی فلسطین (1348 تا 1357). از این میان برجسته ترین بازنمایی زبانی دین در جریان انقلاب سفید صورت می­گیرد.