واژه‌بست‌های ضمیری در زبان بهدینان شهر یزد

زبان زرتشتیان یزد که امروزه به گفته سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد «در معرض خطر قطعی» قرار دارد، یکی از زبان‌های ایرانی است که واژه‌بست‌های ضمیری در نظام مطابقه آن نقش به‌سزایی به عهده دارند. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از دستاوردهای رده‌شناسی زبان به بررسی ویژگی‌های واژه‌بست‌های ضمیری و نقش‌های نحوی آن در زبان بهدینان یزد می‌پردازد و برای این منظور از منابع مکتوب موجود به این زبان و همچنین نمونه‌های ثبت شده از گویشوران بهره جسته است. مولفه‌هایی مانند زمان و گذرایی فعل، اصلی یا وجهی بودن فعل، محذوف یا حاضر بودن گروه اسمی در نقش مفعول/ مفعول صریح عوامل عمده‌ای هستند که صورت‌بندی نظام مطابقه در زبان زرتشتیان یزد را تعیین می‌کنند. یافته‌های پژوهش حاضر موید وجود چهار گونه متمایزِ نظام مطابقه بر اساس دسته‌بندی ارائه شده در کامری (1978) و دبیرمقدم (1393) در زبان بهدینان یزد است.

pronominal clitics in the zoroastrian language of yazd

the language of the zoroastrian religious minority (behdinan) in yazd features a notable role for pronominal clitics to play in the agreement system of this iranian language, now described as “definitely endangered” by the unesco. drawing on findings of language typology, the present study takes a closer look at the pronominal clitics and the syntactic roles they assume in behdinani. to this end, this study makes use of available books and written materials which investigate and record samples of the language in question as well as consultation and specimens provided by speakers of behdinani. factors such as tense, transitivity and modality as well as manifestation of direct/indirect object as pronominal elements determine and shape agreement system in the language of zoroastrians in yazd. this research finds four of the five patterns introduced by comrie (1978) and elaborated on in dabir-moghaddam (2013a) in the agreement system of behdinani language.