تشدید در فارسی؛ کشش صامتی یا خوشۀ دوصامتی؟ (بررسی رده‌شناختی)

تشدید از حیث واجی به دو شکل متفاوت در زبان‌های جهان ظاهر می‌شود؛ یکی به شکل خوشۀ صامتی و دیگری به شکل کشش صامتی. خوشۀ صامتی (که دوتایی نیز نامیده می‌شود) مربوط به زبان‌هایی است که تشدید در آنها تمایز دهنده نیست و جفت‌های کمینه پدید نمی‌آورد، و کشش صامتی مربوط به زبان‌هایی است که تشدید در آنها تمایز دهنده است و جفت‌های کمینه پدید می‌آورد. در این مختصر در چهارچوب مشاهدات رده‌شناختی، و براساس سه هم‌بستۀ آوایی و واجی و صرفی، نشان می‌دهیم که تشدید در فارسی، به‌رغم وجود همبستۀ آوایی و نیز تعداد بسیار معدودی جفت‌های کمینۀ درون-تکواژی، خوشۀ دوصامتی است، و نه کشش صامتی.

geminacy in persian; consonant cluster or consonant lengthening?

geminacy appears in two ways cross-linguistically: either as consonant cluster or as consonant lengthening. consonant clusters or doublings happen in languages like english in which geminacy is not contrastive tautomorphemically and therefore can’t make any minimal pairs; and consonant lengthening belongs to languages like arabic and italian in which geminacy is contrastive and make minimal pairs. based on the typology of geminate inventories (gordon 2016) and some phonetic, phonological and morphological correlates of consonant lengthening (blevins 2005), it has been shown that although persian has true tautomorphemic geminate, geminacy is a kind of consonant cluster in this language and has nothing to do with consonant lengthening. it has been discussed that there are a few minimal pairs of singleton and geminate consonants in this language, but they can be considered as nothing because they are all very old or borrowed forms used rarely by the native speakers.