نخستین رابطۀ فرهنگ» و «فرهنگستان: بررسی واژه های مصوب فرهنگستان در فرهنگ نظام

با توجه به اهمیت فرهنگ نظام و با لحاظ کردن جنبه‌های نوآورانۀ این فرهنگ در مطرح ساختن مصوبات فرهنگستان اول در مداخل فرهنگ، پرسش اصلی تحقیق حاضر این بود که چه معادل‌هایی از مصوبات فرهنگستان در این فرهنگ انتخاب و مطرح شده‌اند و چرا. مفروض اولیه این تحقیق این بود که تمام مصوبات فرهنگستان اول در مداخل فرهنگ نظام انعکاس داشته‌اند. روش‌شناسی پژوهش نیز روش مورد نظر این چارچوب یعنی روش کمی با استفاده از بسامدگیری رخداد واژه‌های مصوب فرهنگستان در فرهنگ نظام بوده است. اما نتایج تحلیل‌ها نشان داد که پربسامدترین مصوبات مطرح‌شده در این فرهنگ مربوط به حوزه‌های معنایی خاص (حوزه‌های اداری/دولتی، اقتصادی، سیاسی، آموزشی/ فرهنگی و در نهایت حقوقی) بوده است. به این ترتیب فرضیۀ تحقیق رد می‌شود و برای تبیین نتایج به دست آمده از تحلیل داده‌ها در تحقیق به چارچوب نظری زبان‌شناسی اجتماعی تاریخی متوسل می‌شویم. این چارچوب تحلیلی نشان می‌دهد که اگرچه به نظر می‌رسد فرهنگ‌نویس ملاحظات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در فرهنگ‌نویسی در نظر نمی‌گیرد، اما در عمل این ملاحظات در شیوۀ نگارش مداخل انعکاس می‌یابد؛ به عبارت دیگر، اگرچه ذکر مصوبات فرهنگستان در فرهنگ‌ها باعث رواج و ماندگاری آنها می‌شود، اما در نهایت همۀ این مصوبات در فرهنگ‌ها نمی‌آیند و این متاثر از اوضاع اجتماعی و نیز جهت‌گیری‌های فردی فرهنگ‌نویس است. این تحقیق دست‌کم در نوع و مقیاس محدود خود و با استناد به داده‌های عینی نشان می‌دهد که چرا تمام مصوبات فرهنگستان‌ها اقبال کاربرد فراگیر نمی‌یابند و اقبال به واژه های نو در فرهنگ‌هاچگونه تحت تاثیر اوضاع اجتماعی است.

the first relationship between a persian dictionary and the persian academy: a study of the approved vocabulary of the first iranian academy in the text of farhang-e nezām

the question of the recent article is which of the approved vocabulary of the first iranian academy have been chosen and mentioned in the text of farhang-e nezām and why ? the quantitative methodology used mainly by frequency effects of the approved vocabulary of the first iranian academy listed in farhang-e nezām has been applied to data. findings, show the approved lexical items which has been used and mentioned in farhang-e nezām are to be included in some special semantic fields (namely administrative, economic, educational/cultural, forensic ones). the theoretical framework is that of historical sociolinguistics . the process of the lexical items being chosen by the lexicographer can be encompassed by extra-linguistic factors like factors mentioned above. it shows how it is the case that some lexical items are chosen due to socio-political status of the society.