آیا واژه بست‌های فارسی متعارفند ؟

ﻣﻔﻬﻮم واژهﺑﺴﺖ از زﻣﺎن زوﯾﯿﮑﯽ (1977) ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻫﻤﻮاره در ﮐﺎﻧﻮن ﺗﻮﺟﻪ دﺳﺘﻮرﯾﺎن و زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻋﻨﺼﺮزﺑﺎن را ﮐﻪ رﻓﺘﺎری ﻧﻪﭼﻨﺪان ﻣﺘﻌﺎرف از ﻧﻘﻄﻪﻧﻈﺮ واجﺷﻨﺎﺳﯽ، ﺻﺮﻓﯽ و ﻧﺤﻮی دارد، اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺧﺮدهواژه ﻓﺎﻗﺪ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﯽ آواﯾﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎن داﺷﺘﻪ و ﺑﺎ آن ﯾﮏ ﮔﺮوه واژواﺟﯽ ﻣﯽﺳﺎزد. از ﻫﻤﯿﻦرو اﺻﻮل ﮐﻠﯽ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﺗﻮزﯾﻊ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﺤﻮی در ﻣﻮرد واژهﺑﺴﺖ ﺻﺪق ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮآﻧﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﭘﯿﺮوی از روﯾﮑﺮد ﺳﺎﺧﺘﻮاژة ﻣﺘﻌﺎرف ﮐﻪ ﺷﺎﺧﻪای از روﯾﮑﺮد ﮐﻠﯽ ردهﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﺘﻌﺎرف اﺳﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻬﻢ ردهﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﯿﻢ ﮐﻪ آﯾﺎ واژهﺑﺴﺖﻫﺎی زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ردهﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ واژهﺑﺴﺖ ﻣﺘﻌﺎرف، در اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ؟ ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال و ﺑﺎ ﭘﯿﺮوی از اﺳﭙﻨﺴﺮ و ﻟﻮﺋﯿﺲ (2013)، وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی واژهﺑﺴﺖﻫﺎی زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺷﺎﻣﻞ: ﻧﺸﺎﻧﮥ ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ //=o، ﺣﺮف رﺑﻂ ﭘﯽﺑﺴﺘﯽ //=o، ﻧﺸﺎﻧﮥ اﻓﺰاﯾﺸﮕﺮ //=am، ﭘﯽﺑﺴﺖﻫﺎی ﺿﻤﯿﺮی، اﻓﻌﺎل ﭘﯽﺑﺴﺘﯽ، ﯾﺎی ﻧﮑﺮه /=i/، ﯾﺎی ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻧﮑﺮه /=i/، ﮐﺴﺮه اﺿﺎﻓﻪ //=e، ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺗﺎﮐﯿﺪ /=hâ/ و ﻧﺸﺎﻧﮥ ﻣﻌﺮﻓﻪ //=e را ﺑﺎ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی واژهﺑﺴﺖ ﻣﺘﻌﺎرف ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﻤﻮده و در ﻣﻮرد ﻣﯿﺰان ﻣﺘﻌﺎرفﺑﻮدﮔﯽ آﻧﻬﺎ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﺠﻤﻮع اﻣﺘﯿﺎزات واژهﺑﺴﺖﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ از ﻣﺠﻤﻮع 70 اﻣﺘﯿﺎزی ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﺘﻌﺎرفﺑﻮدﮔﯽ ﻧﻄﺎم واژهﺑﺴﺘﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﯿﺎز ﺑﻮده اﺳﺖ، واژهﺑﺴﺖﻫﺎی ﺳﺎده و وﯾﮋة زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ 64 اﻣﺘﯿﺎز ﻣﻌﺎدل 9% اﻧﺤﺮاف از ﻧﻤﻮﻧﮥ ﻣﺘﻌﺎرف واژهﺑﺴﺖ و ﯾﺎ 91% ﻣﺘﻌﺎرفﺑﻮدﮔﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﻣﺘﻌﺎرف واژهﺑﺴﺖ را در ﻣﯿﺎن زﺑﺎنﻫﺎی دﻧﯿﺎ ﮐﺴﺐ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﮐﻪ دﻟﯿﻠﯽ ﺑﺮ ﮔﺮاﯾﺶ ﻧﻈﺎم واژهﺑﺴﺘﯽ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﻣﺘﻌﺎرف اﯾﻦ ﻧﻈﺎم در ﻣﯿﺎن زبان های دﻧﯿﺎﺳﺖ.