بررسی تطبیقی درک شنیداری گواه نمایی در فارسی، ترکی و انگلیسی از رویکرد روانشناسی زبان

در این پژوهش با به‌کارگیری روش تصمیم‌گیری (واژگانی/ تصویری) بیناحسی سعی شده است که نحوه پردازش جملات حاوی عناصر گواه‌نما بررسی شود. سوال اصلی تحقیق واقعیت روانشناختی سلسله مراتب گواه‌نمایی است که از مستقیم (دیداری) شروع می‌شود و به غیرمستقیم (استنتاج/ استدلال/ استنباط) ختم می‌شود. چارچوب نظری تحقیق مبتنی بر رمزگان چندبخشی/ چندگانه است که در این نگرش بازنمودهای زبانی چند بخشی هستند و نوع حواس درگیر به هنگام درک و تولید زبان در این بازنمودها موثرند؛ به بیان دیگر بازنمودهای ذهنی متاثر از درون دادهای حسی هستند و ماهیتی یگانه و انتزاعی ندارند. نتیجه آزمون‌های سه گانه دال بر این است که الف) کدگذاری‌های صرفی نحوی گواه‌نمایی (نظیر آنچه در ترکی دیده می‌شود) با کدگذاری‌های واژگانی گواه‌نمایی (نظیر آنچه در فارسی وجود دارد) در چند‌و‌چون زمان پردازش در سخنگویان تک زبانه و طبیعی تاثیری ندارد. ب) در سلسله مراتب گواه‌نمایی، در فارسی و ترکی جملات حاوی گواه‌نماهای مستقیم دیداری از دیگر انواع آن به‌طور معنی‌داری دیرتر پردازش می‌شوند. ج) در نحوه پردازش گواه‌نمای حاوی نقل قول غیرمستقیم و مستقیم به‌عنوان گواه‌نماهای دست دوم تفاوت در نحوه به یاد سپاری هم در فارسی و هم در انگلیسی دیده می‌شود.

A comparative study of evidentiality auditory comprehension of Persian, Turkish, and English

This study investigates processing of sentences containing evidentials by the crossmodal decision method. The main question of this inquiry is the psycholinguistic reality of evidentiality hierarchy. The theoretical framework is mainly based on episodic processing. As for the results, they show that a) morphosyntactic evidential encodings have no direct influence on the processing time and cognitive load, b) both in Persian and Turkish in evidentiality hierarchy, sentences containing direct witnessed evidentials are processed later and longer than the second hand inferred evidentials , and c) direct and indirect reported speech are processed differently, in such a way that participants showed superior and faster memory for the exact wording of direct than indirect speech.