|
|
|
|
دستوری‌شدگی «مر» و پیرااضافۀ «مر ... را» در زبان فارسی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پری زاده مهدی
|
|
منبع
|
پژوهش هاي زبان شناسي تطبيقي - 1399 - دوره : 10 - شماره : 20 - صفحه:221 -242
|
|
چکیده
|
زبان موجودی زنده است و سعی می کند از امکانات خود به شکلی پویا بهره ببرد. از همین رو واژگان را عناصری ایستا نمی داند، بلکه ممکن است به هنگام نیاز آنها را برای اهداف خود تغییر دهد. «دستوری شدگی» یکی از این نوع ابزارهای زبان است. وقتی یک واژۀ آزاد، دستوری می شود، به این معناست که می تواند نقشی دستوری نیز داشته باشد. اگر این فرایند ادامه یابد جزء دستوری، دستوری تر می شود. در این مقاله به فرایند دستوری شدگی «مر» پرداخته می شود. از دورانی که «مر» واژه ای آزاد بوده اطلاعات چندانی در دست نیست. برای انجام این پژوهش در پیکره ای شامل 70 عنوان کتاب در 127 مجلد که متعلق به بازۀ زمانی قرن چهارم تا چهاردهم هجری است، وجود «مر» و «مر ...را» بررسی گردید. بررسی این پیکره نشان می دهد این واژه، به ویژه در سه قرن چهارم و پنجم و ششم به دو صورت تکواژ «مر» و پیرااضافۀ «مر ... را» کاربرد داشته است. هر دو کاربرد نشانگر چندین نقش معنایی است و از آنجا که با تکواژ «را» پیوند دارند، این نقش های معنایی زیرمجموعه‌ای از نقش های معنایی «را» نیز هستند. همۀ این نقش ها مورد بررسی قرار گرفته و بسامد آنها به‌دست آمده است و سیر دستوری شدگی آن بررسی شده است. در پایان خواهیم دید حاصل این دستوری شدگی امروزه تنها در واژۀ «مرا» مشاهده می شود.
|
|
کلیدواژه
|
دستوری‌شدگی، مر، پیرااضافه، مر ... را، را، مرا
|
|
آدرس
|
دانشگاه بوعلی سینا, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
mehdi.parizadeh64@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Grammaticalization of mar and mar ... ra in Persian
|
|
|
|
|
Authors
|
Parizadeh Mehdi
|
|
Abstract
|
Languages are dynamic and they are constantly changing. Words are not static too and every language manipulates them to fulfil its needs. Grammaticalization is a process to manipulate words and use them in grammar. When a free word grammaticalizes, it could be used as a grammatical form. Grammaticalization process can make a grammatical form more grammatical, too. This paper discusses the grammaticalization of “mar” in New Persian. For this research, a corpus of 70 books in 127 volumes is used. These books are written between 4th 14th (Islamic Era) centuries. We searched for the use of “mar” and “mar … rā” in the corpus. The analysis shows that this word was used highly in 4th, 5th and 6th centuries. Both of these forms are used as markers of different semantic roles. The frequency of different semantic roles in each century is calculated and the grammaticalization path is envisaged.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|