بررسی صوتی میزان قوت همخوان‌های سایشی فارسی در بافت‌های آوایی و نوایی مختلف

این مقاله در چارچوب واجشناسی آزمایشگاهی به بررسی میزان قوت همخوان های سایشی در گفتار پیوستۀ فارسی می‌پردازد. داده ها به شیوه ای طراحی شدند که همخوان های سایشی در سه جایگاه آغازی، میانی (بین دو واکه) و پایانی کلمه، دو بافت آوایی واکدار و بیواک و دو موضع نوایی تکیه بر و بی تکیه قرار بگیرند. مقادیر دیرش همخوان های سایشی در حوزه زمان و دامنه انرژی فرکانس های پایین (0-1000 هرتز) و فرکانس های میانی و بالا (بالاتر از 1800 هرتز) در حوزه شدت انرژی بر روی داده های هدف اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که الگوی توزیع مقادیر دیرش و دامنه انرژی فرکانس های میانی و بالای همخوان های سایشی به صورت تابعی از بافت آوایی و موضع نوایی آنها تغییر می کند. سایشی ها در بافت آوایی واکدار و موضع بی تکیه دیرش و دامنه انرژی کمتر و بالعکس در بافت بیواک و موضع تکیه بر دیرش و دامنه انرژی بیشتری دارند. این نتایج همچنین نشان داد درصد واکداری همخوان های سایشی در بافت واکدار از بافت بیواک به طور قابل توجهی بیشتر است. به‌علاوه، شدت واکداری (دامنه انرژی فرکانس های پایین) سایشی ها در بافت واکدار نسبت به بافت بیواک بیشتر است. این نتایج با تایید یافته های به‌دست آمده از زبان های دیگر نشان می دهد که سایشی ها در موضع تکیه بر و بافت آوایی بیواک و همچنین جایگاه های آغازی و پایانی کلمه، میزان قوت خود را حفظ می کنند ولی در موضع بی تکیه، بافت واکدار و جایگاه بین واک ه ای از میزان قوت آنها به‌طور قابل ملاحظه ای کاسته می شود.

An acoustic study of the strength of Persian fricatives in different phonetic and prosodic contexts

This research addresses the strength of fricative consonants in Persian continuous speech. Data were designed such that Persian voiced and voiceless fricatives were placed in three different consonantal positions, namely word initial, intervocalic word medial and word final. Also, the fricative consonants differed with respect to context (voiced vs. voiceless) as well as lexical stress (stressed vs. unstressed). Duration, intensity of the low formant frequencies and intensity of the mid to high formant frequencies of the target segments were measured. Results indicated that values of duration and intensity of the mid to high frequencies systematically vary in different phonetic and stress contexts as well as different consonantal positions. More specifically, the results showed that Persian fricatives have longer duration and greater intensity in the mid to high frequencies when placed in voiceless and stressed contexts and intervocalic position.