میزان رعایت اقتصاد زبانی در واژه‏گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی

واژه‏گزینی، فرآیندمعادل‏یابی برای واژه‏های زبان‏های دیگر دریک زبان است. درزبان فارسی واژه‏گزینی به‏صورت رسمی دردو حوزۀ عمومی و اختصاصی بر‏عهدۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. دراین پژوهش، میزان رعایت اصل اقتصاد زبانی که بیانگر استفاده از کم‏ترین موادزبانی برای بیان بیش‏ترین مفهوم است را در واژه‏های وضع‏شده بررسی کرده‏ایم. براین اساس واژه‏های مصوّب فرهنگستان از سال (1376) تا (1391) را با تکیه بر تعداد واژه و تکواژ بررسی کرده‏ایم. با به‏دست آوردن میانگین شانزده سال، در بخش واژه‏های عمومی به این نتیجه رسیدیم که به‏ترتیب 45.78% و 15.93% این واژه‏ها اصل اقتصاد زبانی را رعایت نکرده‏اند. در بخش واژه‏های اختصاصی عدم رعایت در تعداد تکواژ 69.14% و در واژه 26.39% است. بنابراین، یکی از دلایلی که برخی واژه‏های مصوّب فرهنگستان به‏سختی اقبال عام پیدا می‏کند، رعایت نکردن اصل اقتصاد زبانی در فرآیند واژه‏گزینی است و در اکثر مواردی که این واژه‏ها مورد استقبال مردم قرارگرفته‏اند، این اصل رعایت شده‏است.