نمودگردانی در زبان فارسی: رویکردی مشخصه بنیان

جستار حاضر به پدیدار نمودگردانی در زبان فارسی می‌پرازد. در این راستا تعامل معناشناختی قیدهای زمانی (تکمیلی، تداومی، بسامدی و تعیین‌گر)، نمودهای دستوری (کامل و ناقص) و زمان دستوری با پنج طبقه‌ی نمودی افعال در سطح جمله مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج تحقیق روشن می‌سازد که پدیدار نمودگردانی به دلیل تعارض معناشناختی میان مشخصه‌های عملگرهای جمله (قید، زمان و نمودهای دستوری) و ویژگی‌های نمودی افعال پدیدار می‌شود. در واقع تحمیل و نمودگردانی برای رفع این تعارض متحقق می‌گردد. در این مقاله تمام موارد نمودگردانی ناشی از ترکیب افعال و عملگرهای جمله بررسی شده، و ترکیب نحوی مشخصه‌های آنها به صورت صوری ترسیم می‌گردد. در نهایت قواعد کلی مربوط به انواع تحمیل در زبان فارسی پیشنهاد می‌گردد. قواعد پیشنهادی توانایی پیشبینی هر گونه نمودگردانی را در بافت‌های متفاوت نحوی دارند. در پایان نیز قاعده‌ی مربوط به دامنه‌ی عملگرهای جمله در فرایند تعیین نمود نهایی جمله در زبان فارسی ارائه خواهد شد.