ظهور و افول حکمرانی ملوک هرموز در خلیج ‌فارس

جغرافیای تاریخی سرزمین‌های شمالی قلمرو ملوک هرموز حوزه مطالعاتی این مقاله است. دسترسی به دریا به‌خصوص قرار گرفتن در گلوگاه ورودی خلیج‌فارس، وجود خورهای متعدد که امکان پهلو گرفتن لنج‌های باری و صیادی را فراهم می‌کرد و نیز دسترسی به دیگر سرزمین‌های کرانه‌ای و پس کرانه‌ای حاصلخیز مانند جلگه میناب و دشت حاصلخیز رودان، وجود منابع آب شرب به‌خصوص رودخانه رودان و میناب و مهمتر از همه قرار گرفتن در مسیر خشکی و دریایی راه ادویه از مهم‌ترین مزیت‌های هرموز کهنه بود که زمینه استقرار، استقلال و بسط قدرت ملوک هرموز را فراهم می‌ساخت.  این مقاله قصد دارد به این پرسش اساسی  پاسخ دهد که: جغرافیای هرموز چه نقشی در شکل گیری و بسط قدرت فرمانروایان هرموز داشته‌است؟ یافت پاسخ این سوال با  روش توصیفی– تحلیلی و رویکرد تاریخی متکی بر جغرافیای تاریخی هرمز کهنه و جایگاه آن  در شکل گیری فرمانروایی ملوک هرموز در اواسط سده پنجم هجری قمری خواهد بود.

the rise and fall of the hormuz kingdom in the persian gulf

the historical geography of the northern lands of the kingdom of hormuz is the study area of this article. access to the sea, especially being located at the entrance to the persian gulf, the presence of numerous estuaries that allowed the berthing of cargo and fishing barges, as well as access to other fertile coastal and post-coastal lands such as the minab plain and the fertile plain of rodan, the presence of drinking water sources, especially the river. rodan and minab, and most importantly, being located on the land and sea route of the edavieh route, were among the most important advantages of old hormuz, which provided the basis for the establishment, independence, and expansion of the power of hormuz monarchs. this article aims to answer this basic question: what role did the geography of hormuz play in the formation and expansion of the power of the rulers of hormuz? the answer to this question will be found with a descriptive-analytical method and a historical approach based on the historical geography of old hormuz and its place in the formation of the rule of the kings of hormuz in the middle of the 5th century ah.