نقش سازمان پرورش افکار در نهادینه سازی ایدئولوژی ملی گرایی درعصر پهلوی اول

در سال‌ های پایانی حکومت قاجاریه، برخی منورالفکران (روشن فکران) متاثر از غرب، به تدریج زمینه‌ی ترویج افکار ملی‌گرایانه را در ایران فراهم آوردند. در جنگ اول جهانی، شماری از مدعیان قدرت نیز همزمان با اشغالگران خارجی، در بخش های مختلف کشور، پایه های سلطنت احمدشاه را بیش از پیش سست نموده بودند. با سقوط قاجاریه و تسلط پهلوی، مراکز و سازمان های فرهنگی، برای نهادینه سازی ایدئولوژی ملی گرایانه تلاش زیادی داشتند. سازمان پرورش افکار (1317) آخرین مرکز تبلیغی –فرهنگی پهلوی بود که به یاری کمیسیون ‌های شش ‌گانه و اساسنامه‌های اجرایی خود، با تاکید بر مولفه‌ هایی مانند« شاه پرستی» و«میهن ‌دوستی»، برنامه‌ های خود را دنبال می‌کرد. این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی تنظیم شده،زمینه های فعالیت، نقش و میزان موفقیت این سازمان را در نهادینه ‌سازی ملی‌گرایی، واکاوی کرده است. بررسی ها نشان داد که سازمان پرورش افکار در کنار ترویج ملی گرایی، بازنمودهای دیگری مانند عشق به مفاخر تاریخی، معرفی نژادگرایانه ایران آریایی به جهانیان و توسعه ی وحدت ملی و زبانی را نیز در دستور کار قرارداده و برنامه های خود را از این طریق ، پیش برده است.

the role of the organization of thoughts cultivation in the institutionalization of the ideology of nationalism in the first pahlavi period

in the last years of the qajar government, some intellectuals influenced by the west gradually provided the ground for the promotion of nationalist ideas in iran. after the fall of the qajar government and the coming of the pahlavi government, cultural centers and organizations made many efforts and measures to institutionalize the nationalist ideology. the organization of cultivation of thoughts (1317) was the last pahlavi propaganda-cultural center that pursued its programs with the help of six commissions and its executive statutes, emphasizing on components such as kingdom and patriotism”. this research has analyzed the role and success rate of this organization in the institutionalization of nationalism with a descriptive-analytical method with an emphasis on documents. investigations showed that, besides promoting nationalism, the organization of thought cultivation put other issues such as love for historical honors, introduction of iranian and aryan racism to the world, and the development of national and linguistic unity in its work program, and in this way it is advancing its program.