تحلیلی بر نقش روزنامه‌ها و دامنه‌ی تاثیرگذاری آن‌ها در اعتراض‌های عصر ناصری (1313-1264 ه.ق)

پدیده‌ی اعتراض، ایرانِ عصر ناصری را به یکی از دوره‌های پرتنش در تاریخ مناسبات دولت و ملت در ایرانِ عصر قاجار مبدل ساخت. ضعف دولت، چالش‌های فراگیر اقتصادی، گذار تدریجی جامعه‌ی ایران از دوران سنت به مدرنیته، تغییر در مناسبات خارجی ایران، ناکارآمدی ساختاری و عواملی ازاین‌دست، در گستره‌ای نسبتاً وسیع، به نارضایتی‌ها و اعتراضات تقریباً سراسری در اغلب ولایات ایران دامن زد. آنچه تا حدودی سبب شد تا بخشی از این اعتراضات در گستره‌ای نسبتاً وسیع‌تر در ایران به تحریک و تشویق افکار عمومی نسبت به وضع موجود یاری رساند، روزنامه‌ها بودند. اختر و قانون، جزو معدود روزنامه‌های اواخر سلطنت ناصرالدین‌شاه به شمار می‌آیند که با مسئله‌ی اعتراضات این دوره پیوندی تاثیرگذار برقرار و در تاثیرگذاری فزاینده‌ی این اعتراضات بر تحولات آتی ایران نقشی پررنگ ایفا کردند. پرسش اصلی این پژوهش این است که دامنه‌ی تاثیرگذاری روزنامه‌ها درروند اعتراضات عصر ناصری تحت تاثیر چه عواملی قرار گرفت و نقش دو روزنامه‌ی نامبرده در اعتراضات متاخر این دوره بر چه اساسی شکل گرفت؟ در این پژوهش، به روشی توصیفی تحلیلی، این فرضیه موردبررسی قرار خواهد گرفت که روزنامه‌های عصر ناصری توانایی بازتاب وسیع اعتراضات عصر ناصری را پیدا نکرد اما در معدود اعتراض‌های اواخر عصر ناصری، به یکی از مهم‌ترین ابزارها در فراگیرشان اعتراضات این دوره مبدل شدند.

An Analysis of the Role of Newspapers and Their Impact on the Protests of the Nasser alDin Shah era (18481896 A.D.)

The phenomenon of protest turned the Nasser alDin Shah rea into one of the most tense periods in the history of governmentnation relations in Qajar Iran. Weakness of government, pervasive economic challenges, gradual transition of Iranian society from tradition to modernity, change in Iran's foreign relations, structural inefficiency and similar factors, on a relatively large scale, led to dissatisfaction and protests in most provinces of Iran. The newspapers helped to some extent to provoke and encourage public opinion on the current situation on a relatively large scale in Iran. Akhtar and Qanun are among the newspapers of the late reign of Nasser alDin Shah that established an effective link with the issue of the protests of this period and played a significant role in the growing influence of these protests on the future developments in Iran. The present study seeks to answer the questions of what factors effected on the scope of influence of newspapers in the process of protests in the Nasser alDin Shah era and were to what extent the role of Akhtar and Qanun newspapers in the recent protests of this period? In this research, with a descriptiveanalytical way, the hypothesis will be examined that the newspapers of the Nasser alDin Shah era did not have the ability to widely reflect the protests of this period, but in the few protests of the late of this era, they became disguised one of the most important tools in spreading the protests of this period.