نقش دین بودایی در دوره ایلخانی با تاکید بر آرای علاء الدوله سمنانی

با ورود ایلخانیان به ایران این کشور به یکی از مراکز گسترش افکار وجریانه بودایی تبدیل گشت. این مذهب با تصوف نیز برخورد کرده و تاثیر و تاثراتی بر جای نهاد. در این مقاله سعی شده است ضمن واکاوی نقش بودیسم در دوره ایلخانی به ویژه در دوران ارغون شاه، به تعاملات بین بودیسم و تصوف با تاکید بر شخصیت علاءالدوله سمنانی پرداخته شود. سمنانی که بحران های روحی، وی را از خدمت در دستگاه مغول به عزلت و عبادت و خانقاه تصوف کشانید، در مدت همکاری با ارغون، با بخشیان و کاهنان بودایی حشر و نشر داشت و گر چه منتقد افکار ایشان بود، خواسته یا ناخواسته زیر تاثیر آراء آنان قرار داشت. سوال اصلی این است که تصوف علاءالدوله سمنانی چه تاثیراتی احتمالی از بودیسم تنتره ای، پذیرفته است؟ حاصل پژوهش نشان می دهد تاثیرات سمنانی از بودیسم در آثار وی بازتاب منفی داشته است مانند مخالفت وی با اصل تناسخ و نقد وی بر وحدت وجود ابن عربی که می تواند پیامد مواجه با افکار بودائیان باشد، اما در بحث لطایف سبعه نیز گر چه اصل آن را از منابع کبرویه اخذ کرده، اما ممکن است در برخی جزئیات زیر تاثیر آموزه چاکره های هفتگانه در یوگای کوندالینی باشد.

The Role of Buddhism in the Period of Ilkhanid, with Emphasis on the Opinions of ʿAla alDolehSemnani

During the Ilkhanid era, Iran was one of the centers for the expansion of Buddhism opinions, especially Vajrayana sect.This religion has been associated with Sufism and had some effects on it. In this article with descriptive and historical research method, we tried not only to examine the role of Buddhism in the Ilkhanid period, especially during the Arghoun Shah era, but also to study the interactions between Buddhism and Sufism, with emphasis on the personality of ʿAla alDolehSemnani. Due to psychological problems, he left serving in Mongolian system and went toward isolation, worshiping and Sufism. During the collaboration with Arghoun, he was in contact withBuddhists and although he was a critic of some of their thoughts but he was under their influence. The result of this study shows that the effects of Buddhism on his works were negatively reflected, such as his opposition to the principle of reincarnation and criticism on the unity of Ibn Arabi, which could be the consequence of the consequences of Buddhists, but in the debate, the principle of which the original is obtained from the sources, but it may be influenced by the teachings of the seven in the kundalini.