رابطه ی رهبری توزیعی با تعالی سازمانی مدارس با نقش میانجی توانمندسازی ساختاری و روان-شناختی در معلّمان

هدف: هدف پژوهش بررسی رابطه ی رهبری توزیعی با تعالی سازمانی مدارس با نقش میانجی توانمندسازی ساختاری و روان شناختی در معلّمان بود.روش شناسی: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیّه معلّمان مقطع ابتدایی استان فارس در سال تحصیلی 1400-1399 به تعداد 16264 نفر تشکیل داده بودند که از این جامعه، نمونه ای به حجم 375 نفر بر مبنای فرمول کوکران انتخاب شد. با توجّه به طبقات جامعه پژوهش مانند نوع منطقه، تعداد شهرستان/ناحیه و جنسیّت از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی استفاده شد. جمع آوری داده ها بر اساس چهار پرسشنامه رهبری توزیعی(المور، 2000)، توانمندسازی روان شناختی(اسپریتزر، 1995)، توانمندسازی ساختاری(کردنائیج، بخشی زاده و فتح الهی، 1394) و تعالی سازمانی (عمارلو، 1396) صورت گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری، بوسیله ی دو نرم افزار spss نسخه 25 و lisrel نسخه 8.80 استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از شاخص‌های برازندگی مدل تحلیل مسیر تاییدی نشان داد که، مدل ساختاری پژوهش دارای برازش مناسب و قابل قبول می‌باشد. بر اساس سایر نتایج پژوهش، رهبری توزیعی رابطه مستقیم، مثبت و معناداری با توانمندسازی ساختاری، توانمندسازی روان شناختی و تعالی سازمانی مدارس؛ توانمندسازی ساختاری رابطه مستقیم، مثبت و معناداری با تعالی سازمانی مدارس و توانمندسازی روان شناختی؛ و توانمندسازی روان شناختی رابطه مستقیم، مثبت و معناداری با تعالی سازمانی مدارس داشت(0.0011). رهبری توزیعی بواسطه توانمندسازی ساختاری و توانمندسازی روان شناختی رابطه غیرمستقیم، مثبت و معنادار با تعالی سازمانی مدارس؛ و توانمندسازی ساختاری بواسطه توانمندسازی روان شناختی رابطه غیرمستقیم، مثبت و معنادار با تعالی سازمانی مدارس داشت(0.004).بحث و نتیجه گیری: با توجّه به نتایج پژوهش حاضر، مدیران و رهبران مدارس باید از راهکارهای رهبری توزیعی جهت واگذاری هرچه بیشتر قدرت، اختیار و مسوولیّت بین معلّمان استفاده کنند، تا ضمن بهبود توانمندی های روان شناختی و ساختاری آن ها، شرایط مساعدی جهت همکاری و مشارکت هرچه بیشتر معلّمان جهت رشد و ارتقاء سطح مدرسه در تمامی ابعاد و تعالی سازمانی مدرسه فراهم شود.

the relationship between distributed leadership and school organizational excellence with the mediating role of structural and psychological empowerment in teachers

purpose: educational institutions and schools are extremely important for the social, economic and cultural stability of any country. therefore, in order to succeed in various fields, countries are looking for ways to improve their schools, educational systems, and the quality of their education, so that they can increase their ability in the global competition environment. one of the ways that plays an important role in improving the quality and gaining the competitive advantage of educational organizations is the issue of organizational excellence. the aim of this study was to investigate the relationship between distributive leadership and school organizational excellence with the mediating role of structural and psychological empowerment in teachers.methodology: the research method was descriptivecorrelational. the statistical population of the study consisted of all primary school teachers in fars province in the academic year 202021 to 16264 people, from which a sample of 375 people was selected based on cochran’s formula. considering the classes of the research community such as type of region, number of cities / districts and gender, the stratified random sampling method was used. data collection based on four questionnaires of distributive leadership (almore, 2000), psychological empowerment (spritzer, 1995), structural empowerment (kordanij, bakhshizadeh and fatholahi, 2015) and organizational excellence (amarloo, 2018) done. pearson correlation coefficient and structural equation modeling were used to analyze the data using spss software version 25 and lisrel version 8.80.findings: the results of the fit indices of the confirmatory path analysis model showed that the structural model of the research has a suitable and acceptable fit. based on other research results, distributive leadership has a direct, positive and significant relationship with structural empowerment, psychological empowerment and organizational excellence of schools; structural empowerment has a direct, positive and significant relationship with the organizational excellence of schools and psychological empowerment; and psychological empowerment had a direct, positive and significant relationship with the organizational excellence of schools (0.0011). distributive leadership through structural empowerment and psychological empowerment has an indirect, positive and significant relationship with the organizational excellence of schools; structural empowerment due to psychological empowerment had an indirect, positive and significant relationship with the organizational excellence of schools (0.004).conclusion: according to the results of the present study, school principals and leaders should use distributive leadership strategies to transfer more power, authority and responsibility among teachers, to improve their psychological and structural capabilities, favorable conditions for cooperation and provide the participation of as many teachers as possible for the growth and promotion of the school level in all dimensions and organizational excellence of the school.