تحلیل محتوای کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی و فارسی (خوانداری) و هدیه‌های آسمان و علوم تجربی پایه پنجم و ششم ابتدایی بر اساس مفاهیم اخلاقی

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مفاهیم اخلاقی به دانش‌آموزان در کتاب‌های درسی پایه پنجم و ششم مقطع ابتدایی انجام شد. روش: برای دستیابی به اهداف پژوهش از روش تحلیل محتوا در دو گام استفاده شد. در گام اول به‌صورت کیفی، روش تحلیل محتوای عرفی یا استقرایی برای شناسایی مقوله‌ها به کار گفته شد. در گام دوم، پس از دستیابی به مقوله‌ها، به‌صورت کمی و نظام‌مند و عینی، به بررسی مقوله‌ها پرداخته شد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کتاب‌های فارسی (خوانداری)، مطالعات اجتماعی، هدیه‌های آسمان و علوم تجربی سال تحصیلی 1398-1399 پایه پنجم و ششم ابتدایی که شامل 8 جلد کتاب بود نمونه‌گیری در این پژوهش به شیوه‌ی نظری انجام‌شد و ملاک دسته‌بندی دروس، وجود محتوای اخلاقی در ساختار دروس کتاب در نظر گرفته شد. یافته ها: یافته‌ها نشان داده است که متاسفانه چیدمان مفاهیم اخلاقی در کتب درسی موردتوجه قرار نگرفته است و از میان 12 مفهوم اخلاقی، تنها »تفکر «، »رفتار نیک «، »همکاری « موردتوجه قرارگرفته است و سایر مفاهیم از نظر تعداد تکرار و تنوع چینش در پایه‌های مختلف فاقد کارایی لازم هستند. نتیجه گیری: پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت و اخلاق، باید به بررسی دوباره‌ی محتواهای اخلاقی کتاب‌های درسی پرداخته و نحوه‌ی ارائه این مفاهیم را بررسی کنند.

Content Analysis of Social and Persian Studies (Reading) Textbooks and Gifts of Heaven and empirical sciences of the fifth and sixth basic principle on the basis of ethical concepts

Purpose The aim of this study was to identify moral concepts in students in the fifth and sixth grade textbooks of elementary school.Methodology: Content analysis was used in two steps to achieve the objectives of the research. In the first step, qualitatively, the method of analyzing conventional or inductive content was used to identify categories. In the second step, after accessing the categories, the categories were reviewed quantitatively, systematically and objectively. The statistical population of this study, all Persian books (reading), social studies, gifts of heaven and experimental sciences in the academic year 13981399, fifth and sixth grades of elementary school, which included 8 volumes of books, sampling in this research was done theoretically and the criterion of classification, existence Moral content was considered in the structure of textbook lessons.Results: Unfortunately, the alignment of ethical concepts in textbooks has not been addressed and of the 12 ethical concepts, only thinking , good behavior , cooperation has been considered.Conclusion: Other concepts are inefficient in terms of the number of repetitions and variations in alignment at different bases.