نقش جهان‌شناختی و انسان‌شناختی وحیانی در اخلاق زیست‌محیطی با تاکید بر آموزه‌های قرآنی

وجود بحران‌های زیست محیطی و ناکافی بودن دخالت‌های مدیریتی در حل مسائل آن، توجه روزافزون به نگرش‌های اخلاقی در مواجهه با آن را به‌دنبال داشته است. چرا که جهان‌بینی‌ها و راهنمایی‌های اخلاقی بر رفتارهای فردی و جمعی اثرگذار است. با درک اهمیت جهان‌بینی یا باورهای زیست‌محیطی به‌عنوان مبنای تعیین‌کننده رفتارهای زیست‌محیطی، نظریه‌ها و مکاتبی مختلفی از قبیل انسان‌مدار و غیرانسان‌مدار شکل گرفته است. هدف از این مقاله بررسی مبانی جهان‌شناختی و انسان‌شناختی قرآنی در اخلاق زیست‌محیطی است.از مطالعه در آیات چنین مستفاد می‌شود که مولفه‌های خاصی در جهان‌شناختی و انسان‌شناختی قرآنی وجود دارد. ویژگی‌هایی چون تقدس عالم طبیعت، حق همگانی بودن طبیعت، حرکت تکاملی آن، نیز خلیفه‌اللهی انسان و کرامت وی که مبنای اخلاق زیست‌محیطی به‌شمار می‌آید. چنین نگرشی از جهان طبیعت و انسان در اندیشه وحیانی، اصول و ارزش‌های خاص زیست‌محیطی وحیانی را درپی دارد. ارزش‌هایی از قبیل عمران و آبادانی، عدالت، و امانتداری که در حقیقت چارچوب بایدها و نبایدهای رفتار زیست‌محیطی را شکل می‌دهد.