تاثیر عوامل جغرافیایی بر اخلاق

تاثیر عوامل جغرافیایی بر جسم انسان چه از حیث تاثیر در سلامت و چه از لحاظ بروز بیماری‌ها از زمان‌های قدیم بر طبیعی‌دانان و پزشکان کم و بیش معلوم بوده است، اما پرسش مهمی که همواره در علم اخلاق مطرح بوده آن است که «تاثیر عوامل جغرافیایی بر اخلاق تا چه حد است؟» پاسخ‌های فراوانی به این مساله داده شده که می‌توان مجموع آن‌ها را در سه مکتب:1ـ جبرگرا 2ـ اراده آزاد و 3ـ مکتب امکان‌گرا جای داد. در این پژوهش با توجه به ابتنای اخلاق بر نفس و ارتباط تنگاتنگ آن دو با هم، سعی شده با تبیینی از هستی‌شناسی انسان این مساله مورد بررسی و مداقّه قرار گیرد. نوشتار حاضر نظرات مطرح‌شده در مورد هستی‌شناسی انسان را در سه قسم:1ـ دوئالیسم 2ـ فیزیکالیسم و 3ـ نظریه صدرائی جای داده و از بین دیدگاه‌های موجود در این رابطه، دیدگاه صدرائی را مناسب دانسته، زیرا بنابر دیدگاه صدرائی نفس امری «جسمانیه الحدوث» است؛ بدین معنی که در آغاز امر، از همین مواد و عناصر سازنده بدن و موجود در این عالم پدید آمده و با تحول ذاتی و جوهری در مسیر تکامل قرار می‌گیرد. این گوهر روحانی مادامی که انسان در این جهان است کاملا مجرد نیست، لذا همواره با جسم در تفاعل و تعامل خواهد بود. بنابراین عواملی همچون «شرایط جغرافیایی» که بر جسم تاثیر می‌گذارند، بر نفس و به تبع آن بر اخلاق نیز تاثیرگذار خواهند بود.از طرف دیگر چون دیدگاه صدرایی، دیدگاه فیزیکالیستی محض نیست، لذا با پذیرش «تاثیر عوامل جغرافیایی بر اخلاق» همچنان فلسفه ای زنده و پویا خواهد بود. بنابر توضیحات فوق، پاسخ مناسب برای پرسش اصلی نوشتار بر اساس «مکتب امکان‌گرایی» می‌باشد.