بررسی مفهوم سلامت در نظریه امنیت انسان

امنیت یکی از نیازهای اساسی و اولیه هر انسان است. حتی می‌توان گفت امنیت، خواست همسان انسان و حیوان در همه زمان‌ها و مکان‌ها است. امنیت‌خواهی بر پایه سرشت انسان است و جدا از این‌که امنیت، بایسته زندگی اجتماعی یا بنیادگرفتن دولت است، ولی از همان آغاز آفرینش، همواره از آرزوهای آدمیان بوده است. با گستردگی که این واژه دارد باید ویژگی‌هایی برای آن شناخت؛ همین ویژگی‌ها، راه را برای دولت‌ها باز گذاشته تا همواره در شرایط اضطراری، امنیت را بر حقوق و آزادی‌های فردی برتری دهند. این ویژگی‌ها عبارتند از این‌که: نخست، امنیت جنبه سرشتی دارد. انسان‌ها در گرایش به امنیت با جانوران برابرند و جدا از چگونگی و اندازه آن، هر دو از تهدید و ناامنی گریزانند. این خود نشان می‌دهد که یکی از نیازهای نخستین انسان امنیت است. دوم این‌که امنیت جنبه قراردادی دارد. قراردادی‌بودن در طول سرشتی‌بودن امنیت است. در اینجا امنیت نه تنها به انسان که فراتر از آن به جامعه محدود می‌گردد. از انواع محتملتهدیدهای امنیت انسان، ایمن‌بودن برای مثال در برابر بیماری‌های عفونی کشنده، غذای ناسالم، سوء تغذیه، عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشت و سلامت اولیه است. از آنجا که تهدیدهای مطرح در یک کشور یا منطقه مفروض می‌توانند به منطقه‌ای وسیع‌تر سرایت کنند و عوارض خارجی منفی برای امنیت منطقه‌ای، بین‌المللی و جهانی داشته باشند و با توجه به این‌که سلامت یکی از مولفه‌های مهم نظریه (آموزه) امنیت انسان است در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که مقوله امنیت و مولفه‌های آن و حوزه سیاست خارجی دولت‌ها تا چه میزان بر سلامت و حقوق مرتبط با آن اثر گذاشته و روند حقوق جهانی سلامت را تسریع بخشیده و تثبیت کرده است؟ لذا در این مقاله سلامت در حوزه نظریه امنیت انسان، امنیت بین‌المللی و جهانی و سیاست خارجی مورد بررسی قرار گرفته و به بحث درباره امنیت سلامت بین‌المللی و امنیت سلامت جهانی و نقش سیاست خارجی پرداخته می‌شود.