وضعیت جایگاه تربیت اخلاقی در پژوهش‌های حوزه مطالعات برنامه درسی: یک مرور نظام‌مند

زمینه و هدف: تربیت اخلاقی یکی از مهم‌ترین مسائل آموزشی و تربیتی است. دستیابی به این هدف بزرگ در نهادهای مختلف آموزشی، نیازمند نقشه‌ای است که در ادبیات علوم تربیتی، به آن برنامه درسی می‌گویند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی وضعیت تربیت اخلاقی در پژوهش‌های رشته مطالعات برنامه درسی به شیوه‌ای مروری بود.روش: روش پژوهش از نوع فراتحلیل کیفی (توصیفی) و جامعه آماری شامل کلیه مقاله‌های چاپ‌شده در طی سال‌های 1401-1385 در پایگاه‌های اطلاعات نشریات علمی ایران (sid، magiran و noormags) بود. نمونه‌گیری پس از طی فرآیند شناسایی غربالگری صورت گرفت و تعداد 37 مقاله به عنوان نمونه انتخاب شد و بر اساس ملاک‌های انتخاب‌شده (ابعاد اهداف، سوالات و نتایج) مورد ارزیابی قرار گرفتند.ملاحظات اخلاقی: در تدوین مقاله جوانب اخلاقی شامل حفظ اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.یافته‌ها: 92 درصد از مقالات به صورت علمی پژوهشی و 8 درصد به صورت علمی ترویجی، بازه زمانی انتشار مقالات پراکندگی نامنظمی داشته و بیشترین تعداد مقالات در بین سال‌های 1389 تا 1392 (با فراوانی 22) بوده است؛ 37 درصد پژوهش‌ها توسط مردان، 13 درصد توسط زنان و 54 درصد آن‌ها به صورت مشترک بین زنان و مردان انجام شده است. مجلات دانشگاه‌های غیر پزشکی با 75.68 درصد سهم بیشتری در چاپ مقالات داشته‌اند، در حالی که 24.32 درصد مقالات در مجلات علوم پزشکی چاپ شده‌اند. پژوهش‌ها با هدف جایگاه اخلاق در عناصر مختلف برنامه درسی مانند تدریس، محتوا و ارزشیابی انجام شده است.نتیجه‌گیری: با توجه به بروز مسائل جدید اخلاقی در قلمرو آموزش عصر معاصر، بایسته است مطالعات علمی عمیق تر در زمینه تربیت اخلاقی در برنامه درسی نظام‌های آموزشی کشور، با مشارکت پژوهشگران زن و مرد، بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

the status of moral education in curriculum studies: a systematic review

background and aim: moral education is one of the most important educational issues. achievingthis great goal in various educational institutions requires a plan that is called a curriculum in theliterature of educational sciences. the purpose of this study was to review the status of moraleducation in curriculum studies.methods: the research method was qualitative (descriptive) and the statistical population includedall articles published in the iranian science publications database (sid, magiran and noormags).sampling was done after the identification-screening process and 31 of the articles between the years2006-2022 were selected by census method and were evaluated based on selected criteria (dimensionsof goals, questions and outcomes).ethical considerations: in compiling this research, ethical aspects including preserving theoriginality of the texts, honesty and fidelity have been respected.results: the findings showed that 92% of the articles are scientific-research, and 8% are scientificextension;the period of publication of articles was irregularly distributed and the highest number ofarticles was between the years 2010 and 2013 (with a frequency of 22); 37% of the researches wereconducted by men, 13% by women and 54% of them were conducted jointly by men and women.journals of non-medical universities had a greater share in publishing articles with 75.68 while 24.32of articles were published in medical journals. researches have been conducted with the aim of theplace of ethics in various elements of the curriculum such as teaching, content and evaluation.conclusion: considering the emergence of new ethical issues in the field of contemporary education,deeper scientific studies in the field of moral education in the curriculum studies, with theparticipation of male and female researchers, should be given more attention.