سنخ‌شناسی راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر غیر اخلاقی بر حسب وضعیت اجتماعی اقتصادی خانواده (مورد مطالعه شهر تبریز)

زمینه و هدف: خشم و غضب (خشونت)، مصرف مشروبات الکلی، روابط جنسی ناهنگام و رفتارهایی از این دست، رفتارهای غیر اخلاقی و پرخطری هستند که به فرد و دیگران آسیب می‌رسانند. برخی نوجوانان در حال گرایش و یا حتی در حال تجربه چنین رفتارهای غیر اخلاقی هستند، اما والدین بر مبنای اصول اخلاقی و با مسئولیت فطری برای پیشگیری از بروز این رفتارها، راهبردهای مراقبتی را اتخاذ می‌نمایند؛ راهبردهای مراقبتی سه‌گانه (ناکارآمد، دفعتی و فرایندی) مداخلاتی خانواده‌محور هستند که توسط خانواده به کار گرفته می‌شوند. خانواده‌ها به تبع جوامع خود دارای تفاوت‌هایی از نظر پایگاه اجتماعی اقتصادی هستند؛ هدف این پژوهش سنخ‌شناسی راهبرد مراقبتی بر حسب پایگاه اجتماعی اقتصادی به منظور زمینه‌سازی در اتخاذ راهبردهای مراقبتی موثرتر می‌باشد.روش: مطالعه حاضر پژوهشی کمی بوده و از لحاظ فرایند، روش جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل، از نوع توصیفی همبستگی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه خانواده‌های شهر تبریز بود که 384 خانواده به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از دو ابزار اندازه‌گیری (چک‌لیست راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر و پرسشنامه وضعیت اجتماعی اقتصادی خانواده) استفاده شد. برای بررسی روابط متغیرها از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه (f) و رگرسیون خطی استفاده گردید.ملاحظات اخلاقی: شرکت در این پژوهش بعد از آگاهی‌بخشی از فرایند پژوهش با اطمینان از رضایت کامل و با رعایت اصول محرمانگی پاسخِ پاسخ‌دهندگان صورت گرفت.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد میانگین راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر غیر اخلاقی بر اساس وضعیت اجتماعی اقتصادی خانواده به طور معناداری متفاوت است و طبقات اقتصادی اجتماعی بالا نسبت به طبقات پایین‌تر راهبردهای مناسب‌تری برای مراقبت از فرزندان خود دارند و راهبرد مراقبتی فرایندی (کارآمد) را برای پیشگیری از رفتارهای پرخطر غیر اخلاقی اتخاذ می‌نمایند.نتیجه‌گیری: طبق یافته‌های پژوهش، خانواده‌های دارای وضعیت اجتماعی اقتصادی متوسط و پایین به نسبت بیشتری راهبردهای مراقبتی ناکارآمد را به کار می‌بندند؛ به منظور اصلاح این وضعیت، تصمیم‌سازی‌هایی مبنی بر اجرای سیاست‌های مداخلاتی از نوع فرهنگی آموزشی جهت ارتقای راهبردهای مراقبتی خانواده‌ها ضروری می‌نماید.

typology of care strategies for risky and immoral behaviors accordingto the socioeconomic status of the family (the study of tabriz city)

background and aim: anger and rage (violence), alcohol consumption, untimely sexual relations andsuch behaviors are unethical and risky behaviors that harm the individual and others. some teenagers aretending or even experiencing such unethical behaviors, but parents adopt care strategies based on moralprinciples and with innate responsibility to prevent these behaviors from occurring; triple care strategies(inefficient, impulsive and procedural) are family-based interventions that are used by the family. familieshave differences in socio-economic status according to their societies; the aim of the research is thetypology of care strategies based on socio-economic status in order to prepare for the acquisition of moreeffective care strategies.methods: this research is quantitative and descriptive-correlation type. the statistical populationincluded all the families of tabriz city, 384 families were selected by multi-stage cluster method. in orderto collect information, two measurement tools were used (checklist of strategies for taking care of highriskbehaviors and questionnaire of socio-economic status of the family). one-way analysis of variance (f)and linear regression were used to investigate the relationships between variables.ethical considerations: by informing the respondents about the research process and after ensuring theirfull satisfaction, the answers were done in compliance with the principle of confidentiality.results: the findings show that the average strategies for taking care of risky and unethical behaviors aresignificantly different based on the socio-economic status of the family. higher socio-economic classeschoose better care strategies than lower classes.conclusion: according to the findings of the research, families with medium and low socio-economicstatus use ineffective care strategies; in order to correct this situation, it is necessary to make decisions toimplement cultural-educational intervention policies to improve family care strategies.