مطالعه عوامل موثر بر رفتارهای وندالیستی دانش‌آموزان ایرانی: فراتحلیلی از تحقیقات موجود

زمینه و هدف: مطالعه عوامل موثر در رفتارهای وندالیستی نوجوانان به ویژه دانش‌آموزان همواره یکی از دغدغه‌های اصلی پژوهشگران نظام آموزشی بوده است. در سال‌های اخیر تحقیقات متعددی در داخل کشور در خصوص رفتارهای وندالیستی صورت گرفته است، اما مساله اصلی این تحقیقات عدم تسلط بر همه جنبه‌های این مساله است. بنابراین مطالعه حاضر با بهره‌گیری از روش فراتحلیل با هدف تحلیل و ترکیب یافته‌های تحقیقات انجام‌شده در زمینه عوامل موثر بر رفتارهای وندالیستی دانش‌آموزان انجام شد.روش: روش پژوهش به کارگرفته‌شده در تحقیق حاضر، فراتحلیل است و جامعه آماری آن را تحقیقات انجام‌شده با موضوع رفتارهای وندالیستی در ایران طی سال‌های 1402-1390 تشکیل داده‌اند. پس از طی مراحل مشخص (جستجو، غربال‌گری، شایستگی و مشمول‌بودن) نمونه‌گیری انجام گرفت و 26 تحقیق به‌ عنوان نمونه انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری‌شده، پس از کدگذاری، از نرم‌افزار جامع فراتحلیل (cma2) استفاده شد.ملاحظات اخلاقی: با ارجاع دقیق به تحقیقات صورت‌گرفته، امانتداری علمی رعایت شده است.یافته‌ها: مهم‌ترین متغیرهای تاثیرگذار بر رفتارهای وندالیستی دانش‌آموزان ایرانی عبارتند از: احساس بیگانگی (0.51)، احساس محرومیت نسبی (0.37)، سرمایه اجتماعی خانوادگی (0.32-)، جامعه‌پذیری (0.31-)، سرمایه اجتماعی (0.25-)، احساس تبعیض و بی‌عدالتی (0.22-)، وضعیت تحصیلی (0.20)، معاشرت با دوستان بزه‌کار (0.20) و احساس تعلق خاطر به مدرسه (0.17-).نتیجه‌گیری: یافته‌های تحقیق زمینه را برای تحقیقات بیشتر و دقیق‌تر در حوزه آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای وندالیستی دانش‌آموزان فراهم می‌نماید.

studying the factors affecting vandalistic behavior of iranian students:a meta-analysis

background and aim: studying factors affecting the vandalistic behavior of teenagers, especiallystudents, has always been one of the main concerns of educational system researchers. in recent years,there have been conducted many researches regarding the vandalistic behaviors, but the main point inthese researches is the lack of dominance over all aspects of this issue. therefore, using the meta-analysismethod, the present study was conducted with the aim of analyzing and combining the findings of theresearches considering the factors affecting students' vandalistic behaviors.methods: the research method in the present study is meta-analysis, and its statistical population consistsall of the researches conducted on the subject of vandalistic behavior in iran during 2011-2023. aftergoing through the specific steps (searching, screening, testing the eligibility and inclusion), sampling wasdone and 26 researches were selected as the sample of study. after coding, comprehensive meta-analysissoftware (cma2) was used to analyze the collected data.ethical considerations: scientific trustworthiness has been observed with careful reference to theresearches.results: the most important factors affecting the vandalistic behavior of iranian students are: feeling ofalienation (0.51), feeling of relative deprivation (0.37), family social capital (-0.32), socialization (-0.31),social capital (-0.25), feeling of discrimination and injustice (-0.22), academic status (0.20), havingdelinquent friends (0.20) and feeling of belonging to school (-0.17).conclusion: the research findings provide the basis for more detailed and precise research in the field ofsocial problems and vandalistic behavior of students.